Selam arkadaşlar 
Dün gece modellerin ateşi hepten yanmışken bir iki yorum yapmak istedim.
Aralık ortasından beri geçen görece durağan dönemin son virajına girmiş bulunuyoruz. Bu hafta sonundan itibaren önce yağışlı sonrasında da muhtemelen ciddi kış koşullarına gireceğiz. Aşağıda farklı modellerin farklı saatlerinden bir kaç görsel paylaştım. Şimdi süreci anlayarak, basitçe inceleyelim:
Bir süredir kıtanın güneyinde yüksek basınç hakimken, kuzeyinde zayıf soğuklar eşliğinde alçak basınç alanları bulunuyordu. 15 Aralık'tan itibaren bizim genel olarak bu yüksek basınç ile mevsim normallerinden oldukça sıcak kalacağımızı tüm modeller hem fikir olarak göstermişti. Bu süreçte kazara bir salınım aldığımız taktirde de kıtadaki zayıf soğuk deposu sebebiyle, mevsimine göre zayıf bir atak olmasını bekliyorduk. Nitekim bu şekilde gerçekleşti.
Şimdi bu sürecin değişimine tanık olacağız. Tam şuan stratosferde (atmosferin üst katmanları) gerçekleşen ısınmanın, troposferdeki (içinde bulunduğumuz ve atmosferik hadiselerin yaşandığı katman) dizilimi değiştirerek, kutup bölgesinde toplanan soğukların (kutup girdabı veya sık kullanılan adıyla polar vortex) dağılmasına hatta tam olarak ikiye bölünüp Sibirya ve Kanada dolaylarına yerleşeceğini görüyoruz.
Bunu modeller üzerinden takip edelim. 1. görselde 3 gün sonrası için dizilimleri görüyoruz. (burası çok yüksek ihtimalli dönem) Azor yüksek basıncı, Portekiz-İngiltere hattından ilerleyecek bir koridor bularak hem atlantikteki alçak basınçların kıtaya dalışına engel oluyor, hem de İskandinavya dolaylarındaki alçak basınçların İtalya ve balkanlar hattına dalışa geçmesine ve oradaki denizler ile daha fazla tepki alçak basınçları oluşmasına sebep oluyor.
Bu kısımdan alacağımız sistemin rotasını kestirmek oldukça zor çünkü çok fazla alçak basınç noktası var. Modellerin bir çoğu bir tanesinin de batı karadeniz dolaylarına ilerleyeceğini gösteriyorlar. Balkanlara ilerleyen soğuk çekirdeğimizin 850hpa dolaylarındaki değeri -12 civarlarında. (ortalıkta çok fazla alçak basınç olduğu için bir miktar kırpılma ihtimali var) Eğer batı karadeniz açıklarında bir AB oluşursa veya ilerlerse, dönme açısı balkanlardaki soğuğu İstanbul'a taşıyabilir. İşte bu salı ve çarşamba günü beklediğimiz ilk sistem. Tahminimce %70 ihtimalle zayıf da olsa ilimizin her kesimi ilk kar yağışını görecek ve yüksek kesimlerde örtü oluşacaktır.
Şimdi sonraki dönemi tahmin etmeye çalışalım. Az önce bahsettiğim troposferdeki polar girdabının bölünmesini 2. görselde görüyoruz. (beyaz çizgi) Kuzeye tırmanan azor yüksek basıncı İskandinavya dolaylarında genişliyor ve sibirya boyunca uzanmış olan kutup soğuklarının svalbarddan ukraynaya kadar kesintisiz akışını sağlıyor. Buraya kadar olan kısmın gerçekleşme ihtimali oldukça yüksek. Peki sonrası için neler olabilir.
Önümüzdeki ilk sistemde bir çok AB noktası olacağından bahsetmiştim. Bunların bir çoğu gücünü kaybettikten sonra, genişleyen azor sebebiyle ortadan tamamen kaybolacak. Eğer geriye kalan tek AB yunanistan-girit dolaylarında olursa 12'si civarında gelmesi ihtimali olan ikinci sistem 2. görseldeki gibi tüm kutbu üzerimize bırakır. (giriş rotasına ve alçak basıncın ilerleme konumuna göre 6 ocak 2017 gibi bir İstanbul efsanesi ihtimal de olabilir, hızlıca doğuya doğru ilerleyen bir ülke sistemi de olabilir.)
Eğer AB noktalarından biri 3. görseldeki gibi İspanya civarlarında hapsolursa azoru baskılar ve bize doğru genişlemesine sebep olarak soğukların kırımın doğusundan süpürülmesine sebep olur. (bu ihtimalde malesef sadece kuru soğuk çekeriz)
İlk sistemin ardından oluşan AB'ler uzun süre bölgede kalırsa ve Azor dirayetini kaybederse ilerleyen süreçte 4. görseldeki gibi iskandinavyada basıncın düşmesine ve atlantikten gelen yeni alçak basınçların baskıladığı azorun üstümüze yatmasına sebep olabilir. Bu durumda muazzam güçteki kutup soğuklarının kırımdan güneye inmeyerek bizi çıldırttığı bir görüntüyle karşılaşabiliriz.
Son olarak da İspanya dolaylarında güçlü kalan AB'nin soğukları çekerek, soğukların balkanlardan avrupaya doğru kaçtığını görebiliriz. (5. görsel)
Toparlayacak olursak, döngüyü kırdığımız son viraja geldik. 8 ocak sisteminin sonlarına doğru Alçak basınçların konumuna ve azorun yükselip genişlediği konuma göre soğukların inişini takip edeceğiz. Bu soğuklar son yıllarda gördüğümüz soğuklardan daha büyük ölçekteler. İşimize yarar bir dizilim olduğu taktirde sadece 2. değil 3-4-5 gibi ardı ardına salınımlar yapabilecek ihtimalleri barındırıyor. Ancak yukarıda belirttiğim şekilde geliştiği durumlarda ise hiç bize uğramadan veya beklediğimiz kar yağışlarına sebep olmadan da uğurlayabiliriz.
O yüzden model çıktılarını takip etmeye devam. Ne zaman 9 ocak akşamına geliriz, işte o zaman görüntü daha açık olacaktır.
Bu süreçte modellerde güneyimizde AB oluştuğu taktirde -14, -16 girişleri veya Soğukların balyoz gibi karadenizden indiği senaryolarda -18'e varan 850hpa girişleri görebiliriz. Heyecanla takibe devam
