Öncelikle ülkemizde vuku bulan büyük orman yangınlarında hayatını kaybeden 8 vatandaşımıza Allahtan rahmet diliyorum ve bu olayın bir daha yaşanmamasını temenni ediyorum.
Evet şu günlerde yaşadığımız aşırı sıcaklardan sonra bizi nispeten serinletecek günler geliyor. Cumartesi günü gelecek soğuk cephe ile birlikte 35-45 C'li sıcaklıklardan 28-32 dereceli sıcaklıklara düşüş yaşayacağız. Ancak sıcaklıkların düşmüş halinde bile dewpoint(çiy noktası sıcaklığı) orajlar için çok yüksek kalıyor. Elbette bu yüksek çiy noktası sıcaklığının bir yansıması olacak....
Bilim insanları yaptıkları çalışmalarda atmosferde ve deniz suyu sıcaklığında her 0.5 derecelik artışta atmosferin kararsızlığını gösteren CAPE değerinde %7'lik artış tespit etmiştir. Yani coğrafyamızda denizlerimiz ve karalarımız daha fazla ısındıkça, kısa sürede çok fazla yağmur, dolu bırakabilen gökgürültülü fırtınaların görülme durumu artmaktadır.
Nitekim önümüzdeki sistemde de ülkemiz için gözlemlenebilir zamanda bir sistem anında en yüksek kararsızlık(CAPE) değerleri ile karşı karşıya kalacağımız görünmektedir.
Resim: 7 Ağustos 02:00 anında CAPE değerleri. İstanbul'un kuzeyinde 4000 J/Kg CAPE ve -13 Lifted Index görünüyor. 27 Temmuz 2017 Çok iri dolu fırtınasında İstanbul'un MUCAPE değeri 2000-2250 J/Kg arasıydı.
7 Ağustos gecesi ULL oluşmadan önce yarın öğle saatlerinde Edirne ve Kırklareli'de oraj oluşumları göreceğiz. Metrekareye 10-30 kg arası yağış düşebilir.
Ardından akşam saatlerinde yukarı seviyedeki soğuk hava aşağı seviyeden çok daha hızlı bir şekilde doğuya kayacak. 500 mb'da sıcaklık -13 dereceye düşerken 850 mb'ın 20 derecelerde kalması kararsızlığın rekor seviyelere gelmesine neden olacak. Gece'nin ilerleyen saatlerinde zayıf bir ULL oluşumu ile birlikte Marmara Denizi ve doğusunda alt seviyede nemlilik artacak.
Resim: ULL çok zayıf olduğundan modellere yansıması bile cumartesi sabahını bulmuş.
Cumartesi gecesi 2-3'ten itibaren Marmara Denizinde ve Bursa-Yalova hattında hücre oluşumlarını görmeye başlayacağız ve ilerleyen saatlerde hücreler genişlemeye başlayacak. 12Z güncellemesinden önce 500 mb rüzgarının 25 knottan düşük olması nedeniyle bu ihtimal çok düşüktü ancak akşam güncellemesiyle birlikte 30 knot rüzgarları görmeye başladık. Bu da süperhücre oluşum ihtimalinin artması demek.
Süperhücre Oluşabilirlik İndeksi olarak geliştirdiğim indeks 60 değerini gösterdi. Yani %35-60 arasında süperhücre oluşması ihtimali var. Süperhücre oluşması durumunda iri/çok iri dolu ve/veya hortum görülme ihtimali yüksektir!
İstanbul Boğaz hattının Skew-T'sine baktığımızda durumun ciddiyetini daha iyi görüyoruz.
Resim: İstanbul boğazı Skew-T. 3712 J/Kg MUCAPE ve 26 knot 0-6 km shear görünüyor.
Orta seviyenin kuru olması ve 650 mb'da 0 çizgisinin girmesi ve buna aşırı kararsızlığın eşlik etmesi hücrelerin güçlendiği anda iri dolu bırakabileceğini işaret etmektedir. Bu risk cumartesi sabaha karşı 02:00-06:00 arasında İstanbul genelinde bulunmaktadır. Ayrıca Kocaeli, Sakarya, Yalova içinde bu risk özellikle Karadenize bakan sahil ilçeleri için çok daha fazla olmak üzere bulunmaktadır. İstanbul, Kocaeli ve Sakarya'nın kuzeyinde 30 knot+ 0-6 km shear'a ilaveten 3500 J/Kg CAPE görünmektedir.
Resim: Cumartesi 03:00 anında MUCAPE durumu. Açık mor renk en şiddetli kararsızlığı ifade eder.
Resim: Dolu Parametresi ve Yükseklikle Birlikte CAPE Yoğunluğunun Artışı. Kararsızlığın yükseklikle birlikte daha fazla artışı Kümülonimbus bulutunun tepesinin daha fazla yukarı şişip daha soğuk hava ile buluşmasına ve dolu oluşumunun kolaylaşmasına neden olacaktır.
Bursa-Bilecik hattında üst seviye rüzgarının daha yavaş olması cumartesi sabaha karşı ve sabah saatlerinde Islak Microburst oluşumlarına yol açabilir. Islak Microburstlar için gereken alçak seviye LCL seviyeside uygun görünüyor. Aniden gelişen çok şiddetli yağış ve rüzgara karşı dikkatli olunmalıdır.
500 mb seviyesinde rüzgar yönü Lodos olduğu için İstanbul'da Anadolu Yakası'nın daha fazla yağış/yıldırım alması muhtemeldir. Eğer süperhücre veya özel fırtına yapıları görürsek çok kısa sürede metrekareye 30-40 kg yağış düşebilir. Çok yüksek aktiviteli bir yıldırım fırtınasıda görmemiz mümkün. hava-yagmusrs323hava-yagmusrs323hava-yagmusrs323
Resim: 500 mb rüzgarı. Şu haliyle İstanbul Avrupa Yakası için dezavantajlı görünüyor. Ancak cumartesi günü öğlene doğru rüzgarın Kuzeye dönmesiyle Karadeniz'den gelen kütlelerle deniz etkisi yağışla güçlendirilmiş orajlar oluşacak.
Fırtına hücreleri ilerleyen saatlerde daha doğudan oluşmaya ve bu sefer Kocaeli-Sakarya-Düzce hattında çok şiddetli gökgürültülü sağanaklar oluşmasına yol açacak.
Kocaeli ve Sakarya'da metrekareye 50-100 kg yağış düşebilir. SİSTEMİN EN TEHLİKELİ ŞEHRİ KOCAELİ'DİR.
Resim: Cumartesi akşamı 23:59'a kadar beklenen toplam konvektif yağış. Dar alan modeli olmadığından dolayı yağışı düzensiz dağıtırlar.
Diğer bölgelere bakacak olursak Karadeniz(kıyılarda şiddetli olmak üzere), İç Anadolu'nun büyük bölümü, Hatay hariç Akdeniz'in büyük bölümü, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu'nun doğusu ve kuzeyinde orajlar göreceğiz.
Batı Karadeniz kıyıları ve Sinop-Samsun hattında şiddetli orajlara ilaveten iri dolu riski bulunmaktadır. Samsun civarında 2000 J/Kg civarında yüksek seviyede kararsızlık bulunmaktadır. Üst seviye rüzgarı 20-25 knot civarında görünüyor. Fırtına hücrelerinin ağır hareketi ve yüksek PW değeri metrekareye 30-50 kg yağış düşmesine neden olabilir.
Antalya'nın güneyi-Mersin'in doğusu ve Adana'da da şiddetli gökgürültülü fırtınalar görülebilir. Antalya normalde yazın ortasında kolay kolay şiddetli oraj görmeyen bir şehirdir bilenler bilir.
DOLU
Fırtına hücrelerinin beklenenden erken oluşması durumunda çok iri dolu(5cm+ genişlik) bakımından İstanbul Avrupa Yakası çok riskli. Beklendiği gibi sabaha karşı olursa iri dolu riski bulunuyor.
Anadolu Yakası/Kocaeli/Sakarya'da çok iri dolu riski bulunmaktadır🚨 Bu risk Anadolu Yakası için sabaha karşı, Kocaeli ve Sakarya için sabaha karşı/sabahın ilk saatlerindedir.
Sabiha Gökçen Havalimanına sefer yapacak pilotlar dikkatli olmalıdır.
Resim: 27 Temmuz 2017 fırtınasından - İstanbul Atatürk Havalimanında bir uçak.
Adana/Mersin hattında cumartesi gün içinde iri dolu riski vardır.
Batı Karadeniz'in batısı ve Samsun'da cumartesi günü iri dolu riski vardır.
HORTUM
Çatalca'dan Düzce'ye kadar olan Karadeniz sahil hattındaki ilçelerde orta seviyede hortum riski, daha güneydeki ilçelerde ve İzmit Körfezinde düşük seviyede hortum riski bulunmaktadır.
Turuncu: Oraj ihtimali %50+
Kırmızı: Şiddetli oraj ihtimali %30+
Bordo: İri/çok iri dolu ihtimali %20+
Lacivert: Kuvvetli rüzgar hamlesi ihtimali %20+
Mor: Hortum ihtimali %10+
Tahmin aralığı: 6 Ağustos 12:00-7 Ağustos 23:59