(SSW) Ani Stratosferik Isınma Olayının Türkiye Üzerine Etkileri

Meteorolojik Model Güncelleme Saatleri
06:30-08:15 (GFS Sabah)
09:00-10:00 (ECMWF Sabah)
12:30-14:15 (GFS Öğlen)
18:30-20:15 (GFS Akşam)
21:00-22:00 (ECMWF Akşam)
00:30-02:15 (GFS Gece)
  • Elimizde SPV'nin net bir yer değiştirme olayı var ve istediğimiz gibi işliyor. İstatistiki olarak yer değiştirme olaylarında rüzgarlar doğuya döndükten sonraki 45-60 günlük süreçte soğuk-serin olarak boş geçtiğimiz çok nadir. Şu an ki süreçte rüzgarlar bir doğulu bir batılı yapıyor, ben sürecin başlangıcı olarak 26 Şubat tarihini baz alacağım çünkü bu tarihten sonra rüzgarlar uzun süreli bir şekilde batıya dönmüyor 60N 10hpa de. 4-5 gün önceki güncellemelerde SPVde bölünme denemeleri vardı ve buna bağlı olarak Batı Avrupa odaklı salınımlar görüyorduk. Şu an ki süreçte ise modellerde de görüleceği üzere bu salınım biraz daha doğuya kayarak bizi etkilemeye başladı.

    ens_nh-stratUT_010hPa_20230223.png

    winds10hpa_20230224_00_150.jpg?

    Mükemmel bir analiz hocam tebrikler :thumbup:

  • Enes Güleç(17) hocam son durum hakkında düşünceniz nedir?

    Zonal rüzgarların günlük bazda rekor kırdığını belirterek başlayayım.

    Bugün ölçülen zonal rüzgar hızı -17.8. Bir önceki rekor -12.3 ile 1979 yılına ait.


    SPV'nin yer değiştirmesi ile(tam yer değiştirdi diyemiyorum ama teknik olarak yer değişimi sayılıyor diyebilirim) TPV'nin Sibirya'ya konumlanması ile klasik bir SSW süreci bizleri bekliyor. Klasikten kastım SSW ardından gelişen 15-30-45 günlük süreçteki anomalilerin bir benzeri gerçekleşecek gibi gözüküyor. Bu da ülkemiz adına bol yağış ve arada bir sistem ihtimali demek. Şu anki görüntüde hızlı ve öfkeli sistemler daha olası mart ikinci hafta itibariyle. Azor desteğini alabilirsek daha etkili ve uzun ömürlü sistemler olası. Demek istediğim kar açısından umut bağlayıp beklentiye girmek size kalmış. Ben halen ihtimal gördüğüm için takibe devam edeceğim çünkü günün sonunda kuzeyimizde tüm kış gördüğümüz soğuklardan daha soğuk havalar hakim ve olası herhangi bir salınım kar yapar.


    Stratosferde orta ve uzun vadeli süreçte ise SPV'nin tekrar güç kazanması bekleniyor. Aşağıdaki tablo 60N enlemlerini gösteren tablo. 60N enlemlerinde her ne kadar süreç tekrar toparlasa da 80-90N yani kutup bölgesinde stratosferik ısınmanın etkileri devam ediyor olacak Nisan başına kadar. Yani SSW'nin etkilerini Mart sonu Nisan başına kadar göreceğiz.


    Uzun vadede ise Final ısınması dediğimiz sezonun son(kapanış) ısınması Mayıs başı itibariyle gerçekleşecekmiş gibi gözüküyor.

  • Enes Güleç(17) peki Mart ilk yarısı için neden klasik Ssw sinoptikleri göremiyoruz hocam? Yani benim bildiğim stratosfer böyle darbe yedikten sonra yüksek basınç alanları uzun süreli olarak kutup dairesine kadar uzanarak belli bölgeleri oluk bölgesi haline getirir ama önümüzdeki dönem için bunu pek göremedim. Labrador-Alaska arasında kısa bir Yb hakimiyeti oluyor ondan sonra Pv adeta tekrardan toparlanıyor ve ne İskandinav bölgesinde ne de Atlantik üzerinde kayda değer bir sırt oluşumu kalmıyor. Bizleri aydınlatırsanız çok sevinirim.

  • Enes Güleç(17) peki Mart ilk yarısı için neden klasik Ssw sinoptikleri göremiyoruz hocam? Yani benim bildiğim stratosfer böyle darbe yedikten sonra yüksek basınç alanları uzun süreli olarak kutup dairesine kadar uzanarak belli bölgeleri oluk bölgesi haline getirir ama önümüzdeki dönem için bunu pek göremedim. Labrador-Alaska arasında kısa bir Yb hakimiyeti oluyor ondan sonra Pv adeta tekrardan toparlanıyor ve ne İskandinav bölgesinde ne de Atlantik üzerinde kayda değer bir sırt oluşumu kalmıyor. Bizleri aydınlatırsanız çok sevinirim.

    Aslında bugünden itibaren ayın 8 ine kadar yani Mart ilk hafta %11.7 lik oranla en yüksek 3. orana sahip olan Gronland blokajı rejimi gerçekleşiyor.

    animjeg3.gif

    wcd-1-373-2020-f05-web.png

    Ayrıca zayıf SPV ve faz 7,8 ile uyumlu bir görüntüde var.

    168952-5bc2a576602-png


    Martın ilk yarısının ikinci yarısı olan ikinci hafta için yorum yapmayı şimdilik doğru bulmuyorum. Çünkü 3 gün önce çok farklı şeyler konuşuyorduk şu an çok farklı şeyler konuşuyoruz. SSW sürecinde 1,er hafta hatta 5'er gün şeklinde ilerlemek daha doğru. Yani İlk yarı, ikinci hafta özelinde sorunuzun cevabı henüz yok, zamanla göreceğiz.

  • 15 Şubatta başlayan SSW süreci üzerinden 20 gün geçti. SPV'de İskandinav-Sibirya yer değişimi görüldü. Bu yer değişim türüne örnek elimizde 2008 Şubat ısınması bulunuyor ve bu ısınmada ülkemiz sıcak ve kurak(batısı hariç) tarafta kalmıştı.

    2008 Şubat ısınması ardından gerçekleşen 45 günlük süreçteki yağış anomalisi.

    data plot not available for display

    2008 Şubat ısınması ardından gerçekleşen 45 günlük süreçteki sıcaklık anomalisi.

    data plot not available for display


    15 Şubat - 5 Mart 2023(18 günlük) arasındaki sıcaklık anomalisi.

    Composite Plot

    15 Şubat - 5 Mart 2023(18 günlük) arasındaki yağış anomalisi.

    Composite Plot


    Son verilere göre SSW etkisi Nisan ortasına kadar devam edecek. Yani atmosferik sirkülasyonda etkisi 60 güne kadar ulaşabilecek. Bugünden itibaren Kuzeyimizde sert soğuklardan ziyade(-16, -20), mevsimine göre sert soğuklar ve buna bağlı salınımlar görülebilir.(-6, -10)

    Resim

  • Eline sağlık kardeşim. Güzel analiz. Bu martı tarıma verdiği zarar ile hatırlayacağız

  • Bu ssw etkisinin biz bu defa faydasını görebilecek miyiz en azından yağış konusunda. Yoksa yine Avrupa'yı mı izleyecez?

    Daha çok ülkenin batısı başta olmak üzere yağışlı süreç görülebilir. Mevsimine göre soğuk salınım ihtimali ama az ama arada serin günler yaşayabiliriz. Bunun dışında genellikle ılık taraftayız.

  • Toplamda bu verileri karşılayan 10 sene kullanılarak Kış mevsiminde meydana gelen SSW-La Nina olayları ilişkisi ile kullanılarak yapılmış Avrupa'daki Mart ve Nisan ayları yağış anormalisi için güzel bir analog çalışması...


    Haritaların üst kısmında veri için kullanılan seneler mevcut.



    Eğer kış mevsiminde La Nina varsa ama Ocak ve Şubat aylarında SSW olayı yoksa genel olarak Mart-Nisan ayı yağış anormalisi :








    Eğer 15 Ocak - 28 Şubat tarihleri arasında SSW olayı varsa ve La Nina varsa genel olarak Mart ve Nisan ayı yağış anormalisi:







  • Nisanın 3. haftasına doğru final ısınması gerçekleşecek ve SPV aramızdan sonbahara kadar ayrılacak.

    Final ısınması esnasında, ülkemizin bulunduğu bölgeye mevsimine göre sert bir hamle daha gelebilir.

    Final ısınması sonrasında ise, bol yağış ve oraj aktivitesi olası bana göre. Elbette yanılma ihtimalimde kuvvetlidir, bunu da buraya not düşmek isterim.

  • Şubat ayında gerçekleşen SSW sonrası 40 gün içerisindeki sıcaklık, yağış, z500, Nam index ve Zonal rüzgar anomalileri.

    Sonuç olarak bu ısınma kıta Avrupası için bekleneni vermedi diyebiliriz değil mi hocam? Evet serin bir bahar getirdi ama Şubat ikinci yarı-Mart ayında ne bize ne Avrupa'nın kalanına çok etkili bir soğuk hava dalgası gelmedi diye biliyorum.

  • Sonuç olarak bu ısınma kıta Avrupası için bekleneni vermedi diyebiliriz değil mi hocam? Evet serin bir bahar getirdi ama Şubat ikinci yarı-Mart ayında ne bize ne Avrupa'nın kalanına çok etkili bir soğuk hava dalgası gelmedi diye biliyorum.

    Evet buna benzer bir önceki örnek 2008 Şubat ısınmasıydı. İskandinav civarında soğukların normallerde geçmesini sağlayan durum ise 6-12 Mart tarihlerinde o bölgeye inen sert soğuklardı.

    15 Şubatta başlayan SSW süreci üzerinden 20 gün geçti. SPV'de İskandinav-Sibirya yer değişimi görüldü. Bu yer değişim türüne örnek elimizde 2008 Şubat ısınması bulunuyor ve bu ısınmada ülkemiz sıcak ve kurak(batısı hariç) tarafta kalmıştı.

    2008 Şubat ısınması ardından gerçekleşen 45 günlük süreçteki yağış anomalisi.

    data plot not available for display

    2008 Şubat ısınması ardından gerçekleşen 45 günlük süreçteki sıcaklık anomalisi.

    data plot not available for display

  • Kışın konuşulmadan edilmeyen fenomenlerinden biri olan SSW tekrar sahneye çıkmak istiyor. Uzunvade de takibine başlandığı ilk süreçte yer değiştirme olarak göze çarpıyordu. Gelinen süreçte ise Bölünmeye doğru yol alıyor(değişme ihtimali mevcut) güncel durum değerlendirmesi kapsamında bizi bekleyen durumlardan bahsedelim. Güncel olarak El Nino - Doğulu QBO kombinasyonu içinde ilerliyoruz. Bu kombinasyonda gerçekleşen 5 SSW var bu 5 SSW den ikisinde ise bölünme gerçekleşiyor(1966-1973).

    Konuyu önceden takip edenler yada okuyanlar bilirki hem yer değiştirmede hemde bölünme vorteksin ve vortekslerin aldığı konumlar önem ar ediyor. Güncel verilere göre uzunvadede görülen bölünmede vorteksler atlantik yada kanada ile sibirya arasına konumlanıyor. 1966-1973 SSWlerinde de bölünme sonucu vorteksler Kanada ve Sibiryada konumlanmış.

    Dün akşam Ecmwf kontrol çıktısı

    Bu iki yılı baz alarak önümüzdeki süreçte bizleri neler bekliyor olabilir bir göz atalım.

    1966 SSW’si 24 Şubatta gerçekleşirken 1973 SSW’si 2 Şubatta gerçekleşiyor. Gerçekleşme tarihleri bakımından karşılaştırma yaptığımızda 1973 SSW’sinin bize daha anlamlı sonuçlar vereceğimi düşünüyorum çünkü neredeyse mart ayında gerçekleşen SSW ile Şubat başında gerçekleşen SSW de atmosferin yapısı bir olmaz ancak etkisi bakımından anormallere vurduğumuzda benzer sonuçlar verebilir. Önümüzdeki SSW’nin ise Ocak ikinci haftada yada daha sonradında gerçekleşmesi olası.



    1966 Mart ayı 500hpa anormalisi

    1966 Mart Ayı Basınç Anormalisi

    1966 Mart ayı sıcaklık Anormalisi

    1966 Mart Ayı Yağış Anormalisi

    1973 Şubat-Mart Ayları 500Hpa Anormalisi

    1973 Şubat ve Mart Basınç Anormalisi

    1973 SSW sonrası Sıcaklık Anormalisi

    1973 Ssw sonrası yağış anormalisi


    Her iki SSWde de Akdeniz ülkemizin batısına iyi çalışmış. Soğuklar ise genellikle Güney Avrupaya sıkışmış.Yine her 2 SSWde de Batı Avrupa ve İngilterede Azor gerçeği var.

    1966 SSW si kar anormallerine baktığımızda ülkemizde normaller altı kar yağışı görülmüş(hiç kar yağmamış anlamına gelmiyor)

    1973 SSWsinde de ülkemizin kuzeydoğusu haricinde normaller altı kar yağışı görülmüş(hiç kar yağmadığı anlamına gelmiyor)(Görsel limitinden dolayı ilgili veriyi ekleyemedim). İlgili bir kaç sinoptik sonraki sayfada.

    Süreç halen uzunvadede bu yüzden değişikliğe açık. Değişiklik olması durumunda buna benzer bir yazı ile güncelleme yaparım

  • Eline sağlık takipteyiz.