Beiträge von O Sistem Buraya Gelecek!

Meteorolojik Model Güncelleme Saatleri
06:30-08:15 (GFS Sabah)
09:00-10:00 (ECMWF Sabah)
12:30-14:15 (GFS Öğlen)
18:30-20:15 (GFS Akşam)
21:00-22:00 (ECMWF Akşam)
00:30-02:15 (GFS Gece)

    ECMWF modelinde önemli gelişmeler var.


    Ocak ayında yeni Yapay Zeka veri tabanlı bir tahmin sistemine (AIFS) geçilmişti. 29 Şubat'ta içerisinde Daha yüksek çözünürlüğe sahip olan tahminlerle birlikte önemli veri setini erişime açık hale getirdiler. Bununla birlikte ECMWF sitesinde Charts bölümünde yapay zeka tahmin sistemi AIFS modelinin artık Yağış Tahminlerine ve Toplam Yağış gibi verilerine de ulaşılabilir.


    Meteociel, Pivotal Weather gibi sitelere de ECMWF-AIFS tahmini eklendi.


    Ön araştırmalara göre yapay zeka entegre tahmin sistemi olan ECMWF-AIFS modeli, diğer yapay zeka tahmin sistemi olan Google-GraphCast modeline göre daha başarılı.



    Ayrıca ECMWF, Orta Vadeli Toplu tahminleri (ENS) ile Yüksek Çözünürlüklü (HRES) tahminleri aynı yatay çözünürlüğe sahip olduğundan artık "HRES" terimini kullanımını bırakacaklarını duyurdular.



    ECMWF-AIFS Modelinin sıcaklık, basınç ve yağış vb. tahminlerine ulaşmak için ECMWF sitesinin linkini bırakıyorum:


    ECMWF | Charts




    ABD, Kaliforniya Eyaleti bugünlerde güçlü Jet Stream ile Rüzgarın hamleleri 200 km/h geçen Yoğun Kar Fırtınası / Blizzard görülüyor. Bazı istasyonlarda ani rüzgarın hızı 265 km/h olarak kaydedildi.


    Kaliforniya eyaletindeki bir çok Dağda kısa sürede 3+ metre gibi kar kalınlıkları olması mümkün. Eğer koşullar uygun devam ederse birçok yer kar kalınlığı bakımından rekor kırar.





    Eyaletteki Bazı Kayak Merkezlerinin canlı videoları:


    Dün saat hatasına takıldığı için silinen yazımı tekrardan paylaşıyorum.



    Gemlik hakkında şunları söyleyebilirim:

    İznik Gölü'nden gelen ve Gemlik Körfezine dökülen Karsak Deresi var ve bu dere Gemlik'te ilçenin içinde iki kola ayrılıyor. İlçe merkezi olarak Hisar ve Cumhuriyet (Manastır) mahalleri hariç Gemlik komple Alüvyon, Bataklık üzerine kurulu olduğundan Zemin tamamen Berbat. Gemlik'teki Yapı Stoğu/Malzemesi hiç iyi değil desem yeridir. Binaların neredeyse tamamı Deniz Kumundan yapılmış çok kötü binalar ve çok kötü sokaklar ile tamamen Çarpık Kentleşme var olduğunu söyleyebilirim. Şahinyurdu ve Umurbey biraz daha iyi zemin olarak. Fakat Gemlik Körfezi boyunca Mudanya'ya doğru uzanan kıyı yerleşim yeri olan Kurşunlu Mahallesi ve Armutlu'ya doğru olan kıyı yerleşim yerleri olan Kumla, Karacaali, Narlı, Kapaklı ve Fıstıklı (mahallerinde) köyleride dereyle içi içe, bu yerlerde Alüvyon üzerine kurulu ve yapı stoğu iyi değil.

    Gemlik'in nüfusu en az 120.000. Bu bölgede yazlık sayısı ve site sayısı çok fazla bu yüzden Yaz aylarında bu bölgedeki nüfus 200.000'i geçiyordur diye tahmin ediyorum.

    Ayrıca Gemlik'te Gemport Limanı gibi önemli bir Liman ve içinde Borusan gibi Fabrikaların olduğu önemli Sanayi Bölgesi var.



    Aralık 2017 senesinde Hükümet, Kanun Hükmünde Kararname ile olacak büyük deprem nedeniyle Gemlik ilçesinin neredeyse tamamını taşımak istemişti. Gemlik komple berbat olan zeminden, zemini daha düzgün olan tepelere taşınacaktı. Aralık 2017 senesinde konuşulan bu konu bir kaç ay sonra Mart 2018 senesinde KHK'den çıkarıldı ve bu proje hiç bir zaman hayata geçirilmedi. Bu konunun yerine ise yeni konutların tepelere yapılması ve eski konutların kentsel dönüşüme girmesi gibi konular konuşulmaya başlandı fakat bunların özellikle kentsel dönüşümün önemle yapıldığını göremedim.



    Olacak büyük bir depremde sadece Gemlik ilçesi etkilenmeyecek fakat sadece Gemlik ilçesi için konuşursak Nüfus - Yapı Stoğu - Zemin üçlüsüne baktığımızda büyük bir deprem sonrasında Felaket bir durumla karşılaşacağımızı söylemek zor değil...




    Aşağıya linkini bıraktığım bir çalışmadan sayfa 46'da Gemlik ilçesinin Jeoloji Haritasına ve sayfa 65'te Gemlik ilçesinin nüfus yoğunluğu haritalarına ulaşabilirsiniz: Nüfus Yoğunluğunun çok büyük bir kısmı Alüvyon zeminin üzerinde:


    https://www.google.com/url?sa=t&source=web&rct=j&opi=89978449&url=https://acikerisim.sakarya.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12619/96892/T09123.pdf%3Fsequence%3D1%26isAllowed%3Dy&ved=2ahUKEwjurffKrsiEAxWHg_0HHSYXBJUQFnoECBIQAQ&usg=AOvVaw3DwKgGG7T8q0iekvmnYLfH




    Gemlik ilçesinin KHK ile taşınma haberi ve sonrasında KHK'de yapılan değişikliklerin haberlerinin linkleri:


    Gemlik'in taşınma krizi KHK ile aşıldı
    Bursa’nın Gemlik ilçesinde uzun zamandır beklenen depremselliğe yönelik yasa, hafta sonu yayımlanan 696 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin (KHK) Geçici 25.…
    www.cumhuriyet.com.tr


    KHK'den çıkarıldı: Gemlik taşınmıyor
    696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin (KHK) Geçici 25'inci Maddesi'nde Gemlik'le ilgili yer alan 'İlçe sakinlerinin halihazırdaki yerleşim yerlerinden…
    www.birgun.net

    Gemlik'teki akrabaları aradım; 'Depremin sesinin' çok şiddetli olduğunu ve çok kötü sallandıklarını hatta evlerdeki bazı eşyaların yere düştüklerini ve herkesin dışarda olduklarını bildirdiler.

    Bu bölgenin zemininin çok kötü olduğu gerçeğinide unutmayalım.



    Kış mevsimi boyunca ülkemize şiddetli soğuk hava dalgası gelmediği için Bugünlerde özellikle Marmara Denizi başta olmak üzere Tüm Denizlerimizde deniz suyu sıcaklığı normallerin çok üzerinde seyrediyor. Temmuz ve Ağustos gibi yine başta Marmara Denizi olmak üzere denizlerimizde rekor derecede deniz suyu sıcaklıkları karşılaşma ihtimalimiz var. Bu durum hortum, şiddetli yağış gibi şiddetli hava olaylarının artmasına neden olacak gibi duruyor.


    Bu arada Atlantik Okyanusu'nun bugünlerdeki deniz suyu sıcaklığı anomalisi, normal bir senede Temmuz ayında görülen deniz suyu sıcaklık anomalisine eşit. Kayıtlı tarihte eşi benzeri görülmemiş şekilde normallerin çok üzerinde deniz suyu sıcaklığı var. (1. Görsel) (Bu durum aynı zamanda bol AB üretmesi nedeniyle içinde bulunduğumuz 2023-2024 Kış Mevsiminin Türkiye'ye gelecek olan etkili soğuk hava dalgalarına engel oldu.)

    Atlantik Kasırga sezonuna çok yüksek deniz suyu sıcaklıklarıyla girilecek. Bu durum sadece Atlantik için de değil, Dünya'daki diğer Tropikal Siklon Bölgelerindeki Kasırgaların, Tayfunların güçlenmesi için başka parametrelerde gerekli olsa da, normallerin çok üzerinde seyreden deniz suyu sıcaklıklarında Kasırgaların ve Tayfunların çok kısa süre içerisinde çok hızlı bir şekilde güçlenmesine neden olacak. (Kategori 1'den (CAT 1) kısa süre içerisinde Kategori 5'e (CAT 5) yükselmesi örneğini verebiliriz.)

    Bu kadar yüksek seyreden deniz suyu sıcaklıkları nedeniyle artık Bilimsel Çalışmalarda ve Makalelerde Kasırgaların gücü bakımından sınıflandırılan Saffir-Simpson Kasırga Ölçeğine Kategori 6 (CAT 6) eklenmeli diye konuşulmaya başlandı. (Normalde Kasırgalar en fazla Kategori 5 (CAT 5) olarak sınıflandırılır).

    Geçtiğimiz hafta yayımlanan çalışmada (yazımın sonuna bu çalışmanın linkini koyacağım) bu konudan bahsediliyor. Son 11 senede, 2013 senesi Haiyan Tayfunu, 2016 senesi Meranti Tayfunu, 2020 senesi Goni Tayfunu ve 2021 Surigae Tayfunlarının Varsayımsal Kategori 6 (CAT 6) gücüne ulaşan 4 tane Tayfun var. 2015 senesindenki Patricia Kasırgasının ise Varsayımsal Kategori 7'yi zorladığı tahmin ediliyor. (Son Görsel)


    Aslında Kasırgalar için Kategori 6 (CAT 6) yıllardır konuşulsa da şu an için Meteoroloji Camiasında "evet artık Kategori 6 eklenmeli" diye kabul edilen bir durum Yok. Fakat ilerleyen senelerde Küresel Isınmayla birlikte Kasırgalarda Kategori 6 sınıflandırılmasını daha çok duyacağız ve karşılaşacağız gibi duruyor...



    Çalışmanın linki:

    https://www.pnas.org/doi/10.1073/pnas.2308901121




    Modellerin Mart ayı için yağış veri analizleri yayınlanmadı değil mi?

    Mart ayının genel olarak Ülke genelinde normallerin üzerinde sıcaklıklar ile geçmesi bekleniyor.

    Ülkenin doğusunda normaller üzeri olmak üzere genel olarak yağışların normallerde olduğu bir ay bekleniyor.


    Mart-Nisan-Mayıs aylarının ortalamasına baktığımız zaman ise genel olarak mevsim normallerinde ve üzerinde sıcaklıklar ile geçmesi bekleniyor. Yağışlarda ise ülkenin doğusunda ortalamanın üzerinde yağış ile genel olarak ortalamalarda yağışlı geçmesi tahmin ediliyor.






    Dünkü veride 2024 Ocak ayının son 53 yılın en sıcak Ocak ayı olduğu açıklansa da, Ülkemizdeki 2024 Ocak ayındaki ortalama 20-25 yağışlı gün sayısı ile en fazla yağışlı gün sayısına sahip şehirlerden biri de İstanbul oldu. (1. Görsel) (İstanbul'da ortalamalarda Ocak ayı yağışlı gün sayısı 16 gündür.)

    İstanbul'da yağış bakımından genel olarak normallerde kapadığımız 2023 Aralık ayından sonra, 2024 Ocak ayı normallerin üzerinde yağışla geçti. İstanbul'da Ocak ayındaki yağış ortalaması 75 ila 100 mm arasında değişse de MGM verilerinde yaklaşık 90 mm'dir. 2024 Ocak ayında ise ortalama olarak 125-150 mm yağış alarak, normallere göre %60-%80 artış oldu. 2024 Ocak ayında, geçtiğimiz sene 2023 Ocak ayına göre ise yağışlarda %300 artış oldu. (2. Görsel)

    İçinde bulunduğumuz sezon için Sıcaklık ve Kar konusu bakımından kötü geçsede Yağış bakımından gayet iyi geçiyor.




    Türkiye'de geçtiğimiz 2023 Aralık ayı, normallerin 3.5°C üzeri bir sıcaklık ortalamasıyla son 53 yılın en sıcak Aralık ayı olmuştu.

    Bugün açıklanan veriye göre, 2024 Ocak ayı, normallerin 2.8°C üzeri bir sıcaklık ortalamasıyla son 53 yılın en sıcak Ocak ayı oldu. (1. Görsel)

    Ülke genelinin yağış bakımından Ocak ayı yağışları normaline göre %25 artış ile normallerin üstü bir yağış ortalaması ile geçirdiğini de belirtelim.

    Peki bu rekor kıran ortalama sıcaklıklar sadece Türkiye'den mi ibaret? Hayır, Dünya genelinde 2024 Ocak ayıda dahil son 8 aydır yani Haziran ayından beri her ay kayıtlı tarihteki en sıcak ay oluyor. (2. Görsel'de 2024 Ocak ayı grafiğini de bırakıyorum oradaki kırmızı noktalar normaller üstü, mavi noktalar normaller altını gösteriyor.)


    Tabii ki bu durumun yaşanmasında Güçlü El Nino olayının etkisi var ama 40 sene önce günümüzden çok daha etkili olan yani Süper El Ninolu senelerde bile sıcaklık ortalamalarında aşırı sapma görülmemiş, Türkiye'deki Sonbahar ve Kış Mevsimleri sıcaklık bakımından normallerde ve hatta soğuk geçmiş. Küresel Isınmanın etkisini iyice hissetmeye başladığımızı söylemek zor değil... 2024 Şubat ayını da normaller üstü kapatacağız gibi duruyor. Kar Örtüsü sadece Türkiye'mi berbat? Avrupa Alpleri'nde son 30 yılın en düşük seviyesinde kar örtüsü var. Avusturya'nın en çok kar alan yerlerinden Hochfilzen'deki meteoroloji istasyonunda bugünlerde ortalamalara göre en az 80 cm kar olması gerekirken 1 cm bile kar kalınlığı yok...

    Bu yazıyı çok uzatmamak amacıyla, Şahsi Tahminler konusunda bu bilgilere çok daha detaylı şekilde değindiğim, " Neden böyle sıcaklıklarla karşılaşıyoruz? " , " Güçlü / Süper El Ninolu seneler ile Sonbahar-Kış mevsimi Sıcaklık Ortalaması arasındaki ilişki " , " 2023-2024 Kış Mevsimi Kar örtüsü bakımından sadece Türkiye'de mi kötü geçiyor? " konularına değinmiştim, buraya tekrardan yazmıyorum, buradaki linkten veya aşağıya alıntılamış olduğum yazımdan okuyabilirsiniz: RE: Şahsi Tahminler ve Yorumlar (2023/2024 Kışı)


    İklim değişikliği için Birleşmiş Milletler - COP İklim Konferanslarında yapılan küresel ısınma konuşmaları haricinde bu konu hakkında adım atılmış adam akıllı bir İcraat görünmediğinden iklimimiz için sadece Allah sonumuzu hayır etsin diyebiliyoruz...






    Şubat ayında olmamıza rağmen Neden özelikle Son Günlerdir Ülkemizin Karasal iklim bölgeleri, Anadolu bile Geceleri En Düşük 10°C'lerde seyrediyor?

    Bu Kış mevsimi Kar ve Kar örtüsü açısından sadece Türkiye'de mi kötü geçiyor?



    Bu soruları olabildiğince en basit ve en anlaşılır şekilde anlatmaya çalışacağım.



    2015 senesinde de son aylarında (yine 2023 sonunda yani içinde olduğumuz El Nino olayı gibi) Güçlü El Nino'ya dönüşen El Nino olayı, 2016 Şubat ayında Dünya'da rekor sıcaklıklar kırdırarak tarihteki en sıcak Şubat ayı olmuştu. Aynı zamanda 2016 senesi o tarihe kadar Dünya'daki en sıcak sene olarak kayıtlara geçmişti.

    Bir kaç gün önce açıklanan 2024 Ocak ayı tarihteki en sıcak Ocak ayı olarak kayıtlara geçti. 2024 Şubat ayı içinde gidişat en sıcak Şubat olacak gibi duruyor diyebiliriz.


    Şimdi Dünya'da yaşanan Güçlü/Süper El Nino olaylarının yaşandığı seneler olan 1982-1983, 1997-1998, 2015-2016 ve 2023-2024 El Nino olaylarına ve bu senelerdeki Küresel Deniz Suyu Sıcaklıklarına tek tek bu senelerde yaşanan Ekim-Kasım-Aralık ve Ocak-Şubat-Mart sıcaklık ortalamalarına harita üzerinde bakalım. (1. Görsel)


    1982-1983 seneleri arasındaki Süper El Nino olayı Günümüzde yaşadığımız 2023-2024 El Nino olayına bölgedeki deniz yüzeyi sıcaklıkları bakımından benzer ve hatta bir tık daha üstü olmasına rağmen Küresel Ortalama Sıcaklıklar bu Süper El Nino sayılan 4 sene içerisindeki en soğuk sene olmuştu.


    1997-1998 seneleri yaşanan El Nino, 2015-2016 El Nino'dan sonraki en güçlü El Ninoydu. 1997-1998 Ekim-Kasım-Aralık ve Ocak Şubat-Mart aylarındaki sıcaklık haritalarına baktığımızda ülkemizde yine ortalama sıcaklıklarda aşırı sapma gözükmüyor. 1997-1998 senesi Sonbahar mevsiminde sıcaklıklar normallerin altında, Kış Mevsiminde sıcaklıklar normallerde ve normaller üstü ile geçmişti.


    2015-2016 senesinde gerçekten çok Güçlü/Süper El Nino olayı yaşandı, Bu durum Küresel Isınmayı hızlandırmakla birlikte Küresel sıcaklıklarda rekor kırılmasına neden olmuştu, evet siz 2015-2016 Sonbahar-Kış Mevsimini güzel bir şekilde hatırlasanız da o zamanki sıcaklıklar ortalamaların çok üzerinde geçmişti.


    2023-2024 El Nino olayı, bu 4 seneki El Nino olayının en güçsüzü olmasına rağmen Küresel Sıcaklıklarda en yüksek ortalamayı bu sene yakaladık, 2023 Eylül-Ekim-Kasım ve 2024 Ocak bu her ay ve daha doğrusu son 8 ay, Dünya'da kayıtlı tarihte en sıcak aylar oldu.



    Buraya kadar aslında her iki sorumuzda cevaplanmış oldu. 40 sene önce yine bugüne çok benzer yaşanan El Nino olayı Dünya geneli sıcaklık ortalamalarında aşırı sapma değeri oluşturmamış, El Nino olaylarında en soğuk ortalamaya sahip olmuş. Hatta 1982-1983 senesi ülkemizde Sonbahar ve Kış mevsimleri ortalamalara göre soğuk geçmiş. Peki Neden? Verebileceğimiz en doğru cevap Küresel Isınma.

    İlk sorumuzun cevabı: Artık ülkemizde Karasal İklim bölgeleri bile tabii ki bu seneki El Nino olayı ile birlikte Küresel Isınmanın etkisiyle ısınma trendinde ve daha sıcak bir iklim olma yolunda ilerliyor.




    2. Sorumuzun cevabına gelirsek:

    11 Şubat 2024 tarihli veriye göre Kuzey Yarım Küre için kar örtüsü bakımından kötü bir anomaliden bahsedemeyiz, genel olarak normallerde ve normallerin üzerinde kar örtüsü var. (2. Görsel)

    Fakat 2 Şubat 2024 verisiyle konuşursak (bu tarihten bu yana Avrupa'da çok radikal bir değişiklik olmadı) Avrupa'da toplam kar örtüsü kıtanın toplam %53'ünü kaplıyor. Bu durum Şubat ayına göre normallerin altında bir durum. Hatta İskandinav ve Baltık ülkeleri hariç Avrupa'daki en iyi kar örtüsüne sahip ülke Türkiye. (3. Görsel)


    Sezona son senelere göre çok çok iyi başlayan Avrupa Alpleri'nde bugünlerde ciddi bir kar örtüsü kalmadı hatta öyleki 3 Şubat 2024 verisinde Alpler'de kayıtlı tarihte eşi benzeri görülmemiş şekilde normallerin çok çok altında kar örtüsü görüldü. (4. Görsel)

    45° enleminin üzerindeki Alpler'in çoğu yerinde 1700 metre rakımlı yerlerinde kar örtüsünden bile bahsetmek zor...


    Avusturya'nın en çok kar alan yerlerinden Hochfilzen'deki meteoroloji istasyonunda bugünlerde ortalamalara göre en az 80 cm kar olması gerekirken 1 cm bile kar kalınlığı yok... (5. Görsel)



    Geçtiğimiz Ocak ayında Dünya geneline bakacak olursak:


    İspanya'da geçtiğimiz Ocak ayında görülen 30.7°C ile sadece ülkedeki değil, Avrupa'daki Ocak ayında görülen en yüksek sıcaklık rekorunu kırdı. Resmi olmayan verilere göre de 31.5°C sıcaklık kaydeden istasyonlar var.

    İspanya'nın Ocak ayı ortalama Maksimum sıcaklık 10.6°C 'dir. Fakat 2024 Ocak ayı, küresel ısınmanın gerçekliğini ortaya koyacak şekilde, ortalama sıcaklıklar Normallerin 9 derece üstünde, ortalama sıcaklıklar 19.8°C ile ülkedeki kaydedilen en sıcak Ocak ayı oldu.

    Birleşik Krallık'ta 2 gün üst üste Ocak ayı sıcaklık rekoru kırıldı.

    Ocak ayının son günleri Kuzey Amerika kıtasında özellikle Kanada'da sıcaklıklar mevsim normallerinin 30°C üstüne çıktı...




    Dünya'daki Devletler ve Devlet Yetkilileri Birleşmiş Milletlere iklim için konferans vermeye ve COP İklim Konferanslarına gidip kürsüye çıkıp iklim hakkında 3-5 konuşma yapmaları haricinde iklim için adım atılmış adam akıllı bir bir İcraat görünmüyor. Kısacası görünen o ki iklim için sadece Allah sonumuzu hayır etsin diyebiliyoruz...
















    Yazları Basra alçağına ve Afrika ataklarına nasıl etkili olur acaba?

    Sadece yaz ayları için Afrika ve Basra'yıda kapsayan AMOC çöküşünün olası etkileri açısından yapılmış bir çalışma var. Kısacası yaz aylarında Fırtına, şiddetli yağış vb. olaylarının artmasını bekleyebiliriz (1.Görsel). Yıllık bazda baktığımızda toplam yağış miktarları azalabilir.

    Yapılan çalışmada, 2. Görselde AMOC kısa vadede çökerse veya küresel sıcaklıklar ortalamalarda 2.5°C'yi geçtikten sonra AMOC çökerse arasındaki fark gösteriliyor. AMOC kısa vadede çökerse sol sütunda sırasıyla sıcaklık ve yağış rejiminin değişimini görüyoruz. Türkiye daha soğuk ama yağış normallerinde azalma görülüyor. Sağ sütünde ise küresel sıcaklıklar ortalamalarda 2.5°C'yi geçtikten sonra AMOC çökmesi yaşanması durumunda sıcaklık ve yağış rejiminin değişimini görüyoruz. Bu haritalarda ise Türkiye önceki kadar olmasa da yine soğuk ve yağışlarda yine azalma görülüyor. Ayrıca sert kış ve normal/sıcak yaz gibi yani 1 sene içerisindeki sıcaklık dalgalanmalarını düzensiz ve anormal bir şekilde hissedeceğiz gibi duruyor.



    Bu haritalarının bulunduğu çalışmanın linki:

    3. Climate change impacts and their cascading effects: implications for losses and damages | Managing Climate Risks, Facing up to Losses and Damages | OECD iLibrary (oecd-ilibrary.org)






    Grönland'ın sağının son aylarda sürekli negatif anomali vermesi dikkat çekici. Bana AMOC(Gulf Stream) çöküyor gibi geldi ama okyanus bilimcilerin bu konudaki çalışmalarına bakmak lazım. Jet akımlarına ve yer rüzgarına bağlı geçici bir değişim de olabilir.

    http://www.karstenhaustein.com…S_2401_monthly_arctic.png



    Yaklaşık 2 saat önce Science sitesinde AMOC (Atlantik meridyen devrilme sirkülasyonu) bu konu hakkında yeni bir makale yayımlandı. Yayımlanan bu çalışmada AMOC "etkisi yıkıcı olacak" çöküş noktasına yaklaşılma hızı karşısında araştırmacılar şaşırmış, Yani hızlı bir şekilde bu gerçekleşiyor. Bu çöküş çok uzak değil. Bu çöküşün 1 sene sonra mı, 50 sene sonra mı yoksa 100 sene sonra mı olacağına dair tam olarak net bir cevap yok. Fakat bu makalede, dediğim gibi küresel iklimin bilgisayar modellerinde 2.000 yıllık bir süre boyunca değişiklikleri simüle ederek, yavaş bir düşüşün 100 yıldan daha kısa bir süre içinde ani bir çöküşe yol açabileceğini ve felaket sonuçları olabileceğini bulduklarını belirtmişler. Bu AMOC çökmesi yaşanınca Atlantik'teki deniz seviyeleri bazı bölgelerde bir metre yükselecek ve birçok kıyı kentini sular altında bırakacak, Amazon'daki yağışlı ve kurak mevsimler tersine dönecek, Dünyanın dört bir yanındaki sıcaklıklar çok daha düzensiz dalgalanacak, Güney yarımküre daha sıcak olacak, İskandinavya adeta donacak ve Avrupa soğuyacak ve daha az yağış alacak. Bu durumda Avrupa'daki Tarım bitebilir. Kısacası 10 sene sonra da yaşansa, 50 sene sonra da yaşansa bu durumun bir iklim felaketine neden olacağı çok açık...



    Makale linki:

    https://www.science.org/doi/10.1126/sciadv.adk1189#sec-4





    Bu yazımın bulunduğu konu kapandığı için ve İstanbul'u meteorolojik olarak yakından ilgilendiren bu yazımı bu konuda tekrardan yazıyorum:



    Osmanlı Dönemi'ndeki 1896-1917 seneleri arasında İstanbul, Küçükçekmece, Halkalı'daki Ziraat Okulu'ndaki meteoroloji istasyonundaki kayıtların sayısallaştırılmış ve veriye dökülmüş haline ulaşabildim.

    Yazımın en sonunda geçtiğimiz Haziran (2023) ayında yayımlanan bu çalışmanın kaynağını bırakıyorum.


    Osmanlı'da 1896-1917 seneleri arasında her gün İstanbul, Halkalı'daki meteoroloji istasyonunun kaydettiği sıcaklık, yağış, nem vb. günlük hava olaylarının kayıtları tutulurdu. (1. Görsel)

    Sadece İstanbul'da değil, Anadolu'nun çeşitli yerlerinde de 1839 senesinden sonra günlük hava olayları da ölçülebiliyordu.


    Normalde günde 1 kere yapılan günlük hava olayları kayıtları, 1896, 1897 ve 1912 senelerinde günde 2 kere yapıldı. Fakat neden sadece bu 3 senede günde 2 kere kayıt tutulduğuna dair bir açıklama bulunamamıştır.


    Günlük hava olaylarının kayıtları genellikle sabah saat 8 ve akşam saat 7'de yapılırdı. (2. Görsel)


    3. Görselde, 1896'dan 2022'ye kadar yapılan meteorolojik kayıtlarda Halkalı (mavi), Kandilli (kırmızı) ve Florya'da (mor) ölçülen sıcaklık (°C) değişimini görüyoruz. Bu grafiğe baktığınız zaman küresel ısınmanın gerçekliğini ortaya koyacak şekilde İstanbul'un son 120 sene içerisinde sıcaklıklar ortalamalarının yukarı yönlü olarak değiştiğini görebiliyoruz.



    Osmanlı verilerinde İstanbul, Halkalı'da sıcaklıklarda meteorolojik uç değerlere bakacak olursak:

    Kaydedilen en yüksek sıcaklık 40.0°C ile 9-10 Ağustos 1899'da kaydedilmiştir.

    Kaydedilen en düşük sıcaklık -16.0°C ile efsane 1907 senesinde 23 Ocak 1907'de kaydedilmiştir.

    NOT : İstasyonların kaydettiği sıcaklıklar __.0°C veya __.5°C şeklinde kaydedilirdi yani küsüratlar tam olarak bilinememektedir.



    11-12-13 Kasım 1897 tarihlerinde İstanbul, Halkalı'da tam 3 gün üst üste sıcaklıklar 0°C üzerine çıkamamıştır.

    İstanbul'un kayıtlı tarihteki Kasım ayı efsane sistemidir. (4. ve 5. Görseller)



    (1060'lık İskandinav YB ile) Efsane 23 Ocak 1907 tarihinde İstanbul, Halkalı'da 850 hPa sıcaklık değil, 2 metre sıcaklık -16.0°C ölçülmüştür. (6. , 7. , 8. ve 9. Görseller)



    1896-1917 seneleri arasında yani 20 yıllık süreçte kış mevsimlerinin ortalama sıcaklıkları 3.66°C ile 8.10°C arasında gerçekleşmiş. Bu ortalama, Günümüzdeki kış mevsimlerine göre daha düşük durumda.



    İnternette eskiden İstanbul için 1929 senesindeki -16.1°C veya -16.4°C rekor olduğu yazardı fakat MGM'nin arşiv sayfasında da en eski tarih artık 1950 olduğundan bu veriyi doğrulayabilecek resmi bir kaynağa ulaşamadım: Bu konu hakkında resmi bir veriye ulaşabilen varsa buraya atarsa sevinirim.

    Bu yüzden şimdi elimizdeki olan resmi veriyi göz önüne alırsak : 23 Ocak 1907 tarihindeki Halkalı'daki 2 metre sıcaklık -16.0°C değeri İstanbul için rekor sıcaklık değeri. (en başta dediğim gibi küsürat tam olarak bilinmemekle birlikte ve yukarıdaki yazdığım bilgi haricinde)



    NOT : ECMWF ERA5 ve NOAA modellerinin arşivlerinde gerçekten farklılık var. ECMWF modeli arşivde çok daha iyi. Fakat ECMWF modelinde en son 1940 senesine kadar bakabiliyoruz. Ondan öncesinde NOAA verileri bu yüzden çok da sağlıklı olmasa da yine yukarıda efsane sistemlerin model arşivlerini bırakıyorum.



    Çalışmanın kaynağı:


    Digitizing Ottoman daily weather observations of Halkali Agricultural School in Istanbul, Turkiye (1896–1917) - Yilmaz - Geoscience Data Journal - Wiley Online Library



    Aşağıda hazırlamış olduğum tabloda da tablonun çok uzun olmasını istemediğimden dolayı sadece 1896, 1897, 1898, 1899, 1900 ve 1907 tarihleri arasında her mevsimde yaşanan maksimum, minimum ve ortalama sıcaklıkları tablosu: Yukarıda yazdığım 1907 ve 1897 gibi efsane sistemlerin aralarında bulunduğu yılların tablosu: 1896-1917 yılları arasına attığım kaynaktan bakabilirsiniz.



    YılMaksimum sıcaklık (°C)Minimum sıcaklık (°C)Ortalama sıcaklık (°C)
    KışİlkbaharYazSonbaharKışİlkbaharYazSonbaharKışİlkbaharYazSonbahar
    189612.03.57.87
    189714.025.034.031.0−5.0−1.016.0−8,55.3612.2323.8914.25
    189822.032.034.536.0−9.0−8.010.00.05.8612.0821.7018.54
    189919.034.540.036.0−4.0−3.010.01.07.4113.8522.2417.65
    190017.028.038.031.0−2.0−6.010.53.06.8011.4023.6316.40
    190716.534.032.029.0−16.0−3,59.52.04.5710.8322.4915.55





    Ayrıntılar görselin ardından gelen başlıkta yer almaktadır


    Ayrıntılar görselin ardından gelen başlıkta yer almaktadır


    Ayrıntılar görselin ardından gelen başlıkta yer almaktadır






    11-12-13 Kasım 1897 tarihli Kasım ayı Efsanesi:



    archives-1897-11-11-0-1.png

    archives-1897-11-12-0-1.png





    1907 efsanesi:




    archives-1907-1-23-0-0.png

    archives-1907-1-23-0-1.png

    archivesnh-1907-1-23-0-1.png

    archivesnh-1907-1-23-0-0.png

    Binlerce kişi son kez akşam yemeği yedi... Binlerce kişi son kez birbirlerine iyi geceler dedi...

    Depremin daha 10. saniyesinde yıkılan binalarda ve daha depremin sadece 1. dakikasında binlerce kişiyi maalesef kaybettik...

    ...


    1939 Erzincan Depremi'nde de böyleydi...

    1999 İzmit Depremi'nde de böyleydi...

    2023 Kahramanmaraş Depremleri'nde de böyleydi...

    Deprem ülkesi olmamıza rağmen geçen onca seneye rağmen hiçbir şeyin değişmediğini görüyoruz...

    Bu depremleri Unutmadık ve Unutamadık ve de Asla Unutmamalıydık fakat bu depremlerden sonra görüyoruz ki depremler için artık bırakın önlem almayı bile, 3 ay sonra bu depremlerin etkilediği şehirler dışında "deprem gerçeği" çoktan unutulmuştu.


    Kahramanmaraş depremlerinde hayatını kaybeden vatandaşlarımıza Allah'tan rahmet diliyorum. Mekanları cennet olsun. Yakınlarına ve geride kalanlara başsağlığı ve sabır diliyorum.


    Bunları ne kadar üzülerek yazsam da, maalesef bir sonraki Asrın Felaketi sayılacak büyük Marmara Deprem(ler)ine karşı bu depremlerden ders çıkarmalı ve unutmamalıydık fakat yazdığım gibi çoktan unuttuk bile ve ülkemizin en ölümcül depremi olacak Marmara Deprem(ler)ine hiç hazır olmadığımızı gördük...

    karkolik furkan ve berkeeldek hocalarıma katılmakla beraber, bir eklemek yapmak istiyorum.

    Küresel Isınmanın gerçekliğiyle Dünya'nın kayıtlı tarihteki en sıcak yılı olarak kaydedilen geçtiğimiz 2023 yılında (ve tabii ki bu durumda El Nino olayının etkisi var) eşi benzeri görülmemiş şekilde rekor kıran bölgesel ve küresel deniz suyu sıcaklıklarında özellikle Kuzey Atlantik'te grafiklere bile sığmayacak şekilde sıcaklık anomalisiyle karşılamıştık. 2024 Ocak ayına da yine eşi benzeri görülmemiş şekilde rekor kıran deniz yüzeyi sıcaklık anomalileriyle giriş yaptık (2. Görsel). Kuzey Atlantik'te bu kadar fazla AB görmemizin ana nedenlerinden biri de bu durumdur. Maalesef bu durumun yani rekor düzeylerde seyredecek deniz yüzeyi sıcaklıklarının gelecek senelerde fazlasıyla AB alanları görmemizi ve 10-15 Ocak sistemini mahveden İskandinavya'dan gelen 'parazit' AB'ler görmemizi ve tabiiki bu durumda ülkemizdeki denizlerde (Karadeniz, Ege ve Akdeniz) fazlasıyla derinleşen basınç alanları veya sıcak çekirdekli siklonlar yani kısa süre içerisinde rüzgarı şiddetli ve yağışı çok fazla olan (halk arasında "vortex" denilen olaylar) görmemiz sıklaşmaya başlayacak.


    Meteorolojik olarak Dünya'daki sistemler birbirleriyle bağlantılı. Yani bu durumu meteorolojik olarak açıklarsam Pasifik'teki bir Tayfun bile MJO'yu etkileyerek ülkemizdeki meteorolojik olaylara neden oluyor. İşte Kuzey Atlantik'te gördüğümüz veyahut buna "Aktif olan İzanda, İzlanda AB'leri diyebiliriz." Kuzey'deki güçlü soğuklar sayesinde normallerin çok üzerinde seyreden ve rekorlar kıran deniz yüzeyi sıcaklıkları buralarda fazlasıyla AB'ler oluşturarak ülkemize gelecek olan güçlü sistemlere tabiri caizse çomak sokuyor ve engelliyor. Ülkemize gelmeyen güçlü sistemler sadece bu nedenle gelmiyor, bu durumu etkileyen başka nedenler de var.


    Ülkemize inen her güçlü veya baba sistemlerde her zaman bu sistemlerinin takibinin çok sancılı olduğunu da hatırlatmak isterim. Uygun koşullar olduğunda çok güçlü sistemler gelmemesi için hiçbir neden yok.


    Kısacası İstanbul'da 10 sene sonrada, 30 sene sonrada Bakırköy Sahilinde de, Eminönü'nde de, Kadıköy / Moda Sahilinde de, Tuzla Sahilinde de 20 cm kar kalınlığı yapacak yani İstanbul'un her yerinde kardan adam yaptıracak baba sistemler elbette gelecektir. Fakat bu güçlü sistemlerin gelme sıklığı Azalacak. Bu durumu özellikle son senelerdir yaşıyoruz ve gelecek senelerde de yaşamaya devam edeceğiz. Yukarıda yazdığım gibi yüksek seyreden deniz yüzeyi sıcaklıkları sayesinde kar şiddeti artacak yani gelecek senelerdeki çoğu sistemlerde herkesin kar yağışının çok güçlü şekilde ve çok yoğun olduğunu belirterek ben böyle bir kar yağışı görmedim deme ihtimali epey fazla Fakat Kar Görme Sıklığımız Azalacak.

    Maalesef değişen (küresel) iklimimizin sonucu...



    Bugün açıklanan bir veriyle yazımı pekiştirmek isterim (1. Görsel). Bugün açıklanan veride Günlük Küresel Deniz Yüzeyi Sıcaklığı 21.10°C ile kayıtlı tarihte eşi benzeri görülmemiş şekilde rekor düzeyde seyrediyor.

    2. Görselde de 2023 senesinde grafiğe sığmayan ve 2024 Ocak ayında eşi benzeri görülmemiş şekilde yüksek seyreden Kuzey Atlantik deniz suyu sıcaklığını görüyoruz.

    3. Görselde de düne ait veri, 31 Ocak 2024 verisinde de Küresel Deniz yüzeyi sıcaklık anomalilerin olduğu haritayı görüyoruz. 1. Görseldende anlaşılacağı üzere genel olarak normallerin çok çok üzerinde seyrediyor.






    Ülkemizde sonunda deprem konusunda ve özellikle Marmara Bölgesi için ve Prof. Dr. Cenk Yaltırak hocanında emekleriyle önemli bir gelişme yaşandı.


    Marmara Aktif Fay Tehlike ve Risk Uygulama ve Araştırma Merkezi resmen kuruldu.


    Bu merkezde son teknolojilerle ve son bilgilerle çok önemli araştırmaların yapılacağına eminim. Artık Marmara Bölgesi'nde Cenk hocanın ve ekibinin Marmara Bölgesi Fay Haritasının Bilim Dünyasında daha çok kabul göreceğine inanıyorum. Bu merkezde yüksek hassasiyetle tehlike ve risk verileri için ileri araştırmalarla yeni teknikler, yeni, yöntemler ve yeni projeler geliştirilecek. Aktif fay segmentlerinin doğruluğu ve segmentlerin yaratabileceği maksimum deprem büyüklerini belirlemek ve Marmara Bölgesi'ndeki spektral ivme haritalarının doğruluğunu mükemmelleştirmek için diğer veri merkezleriylede bağlantılı bir toplama veri merkezide oluşturulacak.



    ECMWF, GFS, UKMO, ICON, GEM ve JMA modellerinin bu akşam (12Z) güncellemelerine göre hepsinin bir arada bulunduğu İstanbul Meteogramı:

    Mutabakat zaten şimdiden beklenmese de, GEM modeli sabah sistem verirken, akşam yok etmiş. ICON modeli de sistemin girişini 1 gün geç, 21 Ocak akşamı veriyor.


    Mutabakat için, soğuk ve yağış durumunun iyice oturması için sabırla takibe devam.