Orta Karadeniz'de Şiddetli Hava Olaylarına Dair Analiz

Zitat von berkay_tuku

Hayırlı olsun. İlk sistem bildirimini bekliyorum dört gözle.

Bölge konusunda yapmıştım buraya da yazayım tam olsun.

Daha salınım olacağı bile kesin değil sadece olasılıklar üzerinde durarak olacaklar hakkında fikir sahibi olabiliriz.

25 Kasım'da Ocak ikinci hafta sisteminden bahsetmiştim.

Zitat von KeremPalanci

Sen hoca oldun abi daha ne ermesinden bahsediyorsun Bu arada Ocak ikinci hafta diyeyim de burada kalsın nolur nolmaz...

Ve dün son düşündüklerimi yazdım.

Zitat von KeremPalanci

Ocak ikinci hafta,

Ocak sonu-Şubat başı,

Ve Şubat ikinci hafta.

Bırak rotasını salınım olması bile ihtimallere dayalı o yüzden çok bel bağlamayın sadece kendi düşüncelerimi yazdım. Zaman geçtikçe belki revize ederim. Şimdilik bu kadar yeterli...

Dediğim gibi kimse kahin veya müneccim değil. Bakalım neler olacak, bunu zaman belirleyecek...

Zitat von Gray Cities

Yazar tahminciliğe giden bu yolda başlangıcın hayırlı olsun Palanci

O kadar oldum mu ya Şaka bir yana zaten önceden tahmin yapıyordum bunu sadece blog halinde yapacağım. Daha o kadar sivrilmedim diye düşünüyorum

Mini Değerlendirme

Bugün geç saatlerden itibaren ülkemize Karadeniz üzerinden nem adveksiyonu gerçekleşecek, bu nem adveksiyonu yağışlara sebebiyet olabilir. Bu gece saatlerinden itibaren Trakya'nın kuzeyinde yağışlar başlayabilir saatler ilerledikçe etki alanı genişleyebilir ve İstanbul civarına kadar ulaşabilir, bu süreçte Batı Karadeniz'de bazı noktalar yağış alabilir.

Yarın akşam soğumayla birlikte Trakya'nın yüksek yerlerinde kar yağışları görülmesi mümkün. Sonrasında yarın gece saatlerinden itibaren yağışlar Sinop civarından Orta ve Doğu Karadeniz bölgesine doğru giriş yapabilir, bu sırada İç Anadolu'un bir kısmında yerel yağışlar görülebilir. Soğumayla birlikte İç Anadolu'daki birçok kentte kar yağışları görülmesi mümkün. Karadenizin iç kesimlerindeki yüksek yerlerde güzel kar birikimi olabilir. ULL'ün hareketine bağlı olarak zamanla Akdeniz'in bir kısmında yağışlar başlayabilir, Toroslar güzel kar alacak gibi. Bu süreçte Antalya'nın doğusu, Mersin ve Adana, Konya, Karaman, Niğde ve Nevşehir gibi yerler güzel yağış alabilir. Yağışlara zaman zaman orografik destek gelecek. Orografik yağışın olduğu yerlerde miktar beklenenin üstünde olabilir. Aşağıya bahsettiğim durum hakkındaki yağış ve kar haritasını bıraktım.

Yağış haritasına baktığımız zaman gözümüze direkt olarak üç yer çarpıyor; Trakya, Karadeniz ve Antalya'nın doğusu. ECMWF'nin sabah çıktısına göre bu yerler güzel yağış alabilir.

Kar haritasında ise Karadenizin yüksekleri ve Toroslar göze çarpıyor. İç Anadolu'daki birçok kente ve Karadenizin iç kesimlerindeki illere ilk kar düşer gibi gözüküyor. Bu arada bilgi vermek amacıyla şunu da ekleyeyim; modeller Karadeniz'in topografik yapısını çözemediği için il merkezlerine sürekli kar veriyor ama bu yanlış, denizdeki kar yağışına bakmak daha tutarlı olur.

Değişimler oldukça buradan tekrar değerlendiririz.

Orta ve Doğu Karadeniz Bölgesinde Son Durum

Bölgemizde Yarı Stasyoner cephe hakim oluyor. Durağan ve yavaş ilerleyen bir yağış hattı etkili oluyor. Sıcaklıkların zamanla düşmesiyle yüksek kesimlerde kar yağışı başlayacak. Sahile yakın yerlerde kar beklentim yok. Zaten bu sistemde kar beklentiniz olmasın, ha yağarsa mutlu olursunuz ama beklentiyi en aşağıda tutun, lafım Sinop'tan Bafra'ya kadar olan kısım için geçerli diğer yerler zaten beklemesin. İç kesimlerimiz bu süreçte bize fotoğraf yollayabilir...

Ocak ayına genel bir analiz yapmak istedim. Dilerseniz analize geçelim...

Öncelikle önümüzde modellerin vadesine giren bir sistem var. Modeller bir veriyor bir vermiyor, kafaları epeyce karışık. Şu anki çıktılara göre 70-80'li saatlerde ABD'nin doğu kıyılarında doğan AB, Atlantikten güç kazanarak derinleşiyor. Bu sırada İzlanda da güç kazanıyor ve Avrupa kıtasına doğru kaymaya başlıyor. İzlanda baskısını çok yapınca haliyle Azor tam yükselemiyor ve bizim üstümüze yatıyor. Bu dizilime ve görünüşe göre en şanslı yerin Orta ve Doğu Karadeniz olduğunu söyleyebilirim. Her güncellemede farklı çıktılar sunuyorlar, son güncellemelerde ise olumlu yönde minik birkaç değişim oldu. Her güncelleme öncesi model konusundan arkadaşlarla beraber güncellemeyi takip ediyor, yorumluyoruz. Vade yaklaştıkça daha tutarlı söylemlerde bulunuruz, şimdilik gelir veya gelmez diye kesin bir şey diyemeyiz. Artık Ocak ayı genel görünümüne geçebiliriz...

İlk olarak ENSO durumundan başlamak istiyorum. İlk olarak 7 modelin ortalamasına göre Ocak ayı Nötr La Nina etkisinde geçeceğe benziyor. Peki her zaman duyduğumuz El Lino/La Nina nedir? Bunlar Pasifik'teki deniz suyu sıcaklık anomalilerinden elde edilmiş bir tür endekstir. El Nino ılık ama yağışlı, La Nina ise soğuk ama az yağışlı bir kış anlamına gelebilir, tabii kesin bir söylem olamaz. Ay sonuna doğru yavaştan pozitife doğru yol alıyoruz, sonrası için başka bir zaman konuşuruz. En alta bıraktığım haritada da görüldüğü üzere Ocak ayında La Nina güç kaybediyor. 2023 başlarından sonra El Nino'ya geçiş var.

İkinci olarak IOD yani Indian Ocean Dipole (Hint Okyanus Dipolü) hakkında konuşmak isterim. Bu endeks Hint Okyanusundaki deniz suyu sıcaklık anomalilerinden elde edilmiştir. Pozitif fazında okyanusun batısı yağışlı, negatif fazında okyanusun doğusu yağışlı olur. Ben bunu MJO ile bağdaştırıyorum. Negatif fazı hoştur ama tek başına bakılarak kesin bir kanıya varabileceğimiz bir endeks değil. 5 modelin ortalamasına göre Ocak ayı nötr fazda geçecek gibi. Ne iyi ne kötü diyerek diğer verilere geçiyorum. Bu gidişat aşağıdaki görüntülere göre 2023 Sonbaharını bulacak gibi, neyse çok konu dışına çıkmayalım. Kısaca ne iyi ne kötü, tam ortası.

MJO yani Madden Julian Oscillation. Bu endeks Hint Okyanusundan Pasifiğin batısına kadar olan Tropik yerdeki tropikal oraj aktivitesinin endekslenmiş halidir. 1-2-3-4-5-6-7-8 sırasıyla batıdan doğuya doğru belirli bir biçimde sıralanır. Faz uzayı biçiminde modellenip 8 fazdan oluşur. Her aydan aya hatta mevcut ENSO durumuna göre fazların etkisi değişir. Ezber bilgiye göre 1-2 Avrupada AB, 3-4 Pozitif endeks, 5-6 Britanya/Skandi blokajı, 7-8 Negatif endeks anlamına geliyor. Ama dediğim gibi Aralık ayı ve Mart ayında olan 5. fazın etkisi farklıdır, her aydan aya etkisi değişir. Aynı şekilde ENSO durumu da etkiler, La Nina, El Nino ve Nötr olması da etkiler. Aşağıya 3 modele ait MJO grafiği bıraktım bunlar; GFS, ECMWF ve ACCESS. GFS'ye göre MJO ilk haftadan sonra nötr fazdan çıkıp 7-8-1 yapıp tekrar nötre dönecek demiş. ECMWF ise sistem tarihi dışında çemberin sınırında vermiş. ACCESS ise ay başında faz 7 yapıp tekrar çemberde kalmış. Bunlar uzun vadede tutarsızdır ama fikir verebilirler. Aşağıya -ENSO/Ocak/Faz kompozitlerini bırakacağım, oradan bakarak anlarsınız.

Teleconnection endekslere de bakalım.

ECMWF Haftalık AO/NAO/PNA

ECMWF'nin verilerine baktığımızda gözümüze ilk 18-19'u çarpıyor. ECMWF'ye göre bu sistem gelirse rotası ülkemiz olabilir. Sonrasında ise 27'si göze çarpıyor, vade yaklaştıkça yorumlarda bulunuruz. Genel anlamda nötr/hafif pozitif geçebilir demiş. Bu daha çok değişir o yüzden çok bel bağlamaya gerek yok.

GFS Extended AO/NAO/PNA

GFS'ye göre ay genel anlamda negatif endeks hakimiyetinde olacak. Burada da 18-19'u göze çarpıyor, bu görüntüye göre batı ağırlıklı olması muhtemel. Gelmesi halinde ülkemizin batı kısımları nasiplenir demiş bu görüntü. Bu görüntüye göre 18-19'u ve 27'si göze çarpıyor. Bu da çok değişir bel bağlamaya gerek yok.

Teleconnection endeksler değişkendir, bugün verdiğini yarın vermeyebilir o yüzden çok bel bağlamayın diyorum. Hem bu vadeden kesin sistem olacak diyemeyiz sadece olasılık ve ihtimallerden bahsedebiliriz. Aşağıya Karl Mac Ritche'nin AO/NAO/PNA verilerini bıraktım bunda da kendisi değerleri çok ciddiye almayın değişkendir diye belirtmiş.

Zonal rüzgarları da atalım. ECMWF'nin haftalık verileri bu gece güncellenecek o yüzden buraya 26 Aralık verisini bıraktım.

Ve son olarak Rosby Dalgalarının verilerini bırakıp analize son veriyorum.

3-7 Ocak

8-12 Ocak

13-17 Ocak

18-22 Ocak

23-27 Ocak

28 Ocak - 1 Şubat

Bu verilerin de tutarlılığı çok yüksek değildir o yüzden uzun vadede sistem vermedi diye üzülmeye, verdi diye sevinmeye gerek yok. Zamanı gelince yorum yaparız.

Kış gerçekten kendini ayın 18'inden sonra göstermeye başlar diye düşünüyorum. O vakte kadar sağlam sistem beklentim olmadığını belirtmek istiyorum. Bunların hepsi kendi görüşüm olup ne Hava Forum'u ne de başkasını bağlar. Genel anlamda yağış açısından mevsim normallerinde ve yer yer altında, soğuk açısından mevsim normalleri ve yer yer altında bekliyorum.

Evet arkadaşlar bugünlük benden bu kadar. Elimden geldiğince sade bir şekilde anlatmaya çalıştım. Anlamadığınız ya da kafanıza takılan bir yer olursa danışabilirsiniz. Allah utandırmasın, tahmin bizden takdir Allah'tan...

Teşekkür ederim arkadaşlar, merak ettiğiniz ya da aklınıza takılan kısım varsa sorabilirsiniz.

Zitat von Osman Akkaya

Eline emeğine sağlık Palanci analizin çok güzel şiir gibi. Hem fikiriz hemen hemen👍

Teşekkür ederim abi, seninle zaten hep hemfikir oluyoruz Artık kışa yavaştan başlamak gerek