Orta Asya ve Türk Dünyası Coğrafyası

Başta 6 yılımı geçirdiğim Kırgızistan olmak üzere Ata topraklarımız olan Orta Asya ve Türk-Akraba toplulukları dünyasının eşsiz coğrafyasını siz değerli hava forum aileme sunacağım inşallah

Arkadaşlar Kırgızistan ortalama yükseltisi fena olan bir ülke. Benim anlatım dilim biraz değişik . Ülke'nin geneli (%98) dağlık arazilerden oluşmakta. Bu dağların genel ismi Tanrı dağları. Size coğrafi harita atayım haritanın renginden anlarsınız zaten

Ortalama yükselti 5000 metre ülke genelinde. Sağ üst tarafta görünen göl ISSIK-KÖL ( sıcak-göl) . Ülkenin sağ tarafında Çin sınırında ki dağların renginden anlıyorsunuz yükseltisini. Tian-Shan dağları deniyor. Ülkenin kuzeyini Kazakistan sınırını boydan boya kaplayan dağlar ise Tengri-Too yani Tanrı Dağları. Ben Bişkek'e ilk gittiğimde 03.11.2006 senesiydi ve etraf bembeyazdı. Belki 15-20 gün boyunca hep burnum kanadı. Daha sonra öğrendim basınç farkından dolayı olmuş. Akarsuları yaz-kış bizim Fırtına deresi gibi akıyor. suları tertemiz hiç arıtmadan içebilirsiniz. Çünkü buzullardan besleniyor. Ülkenin batısında içeri doğru sokulan koyu yeşil bölge ise Özbekistana bağlı Fergana vadisi. Bu vadi Orta Asya'nın deposu. Aklınıza ne geliyorsa yetişiyor burada. Sebebi ise dikkat ettiyseniz etrafı kahverengi ama ortası yeşil yani dağlarla çevrili bir vadi ama bizim bildiğimiz vadilerden değil. Geniş düzlükler yüzlerce irili ufaklı akarsu ve mikroklima denen olay.

Tanrı Dağlarının bir kaç fotoğrafını atayım size.

Bu fotoğraflar yaz aylarında çekilen fotoğraflar. Ben şunu gördüm bu dağlarda. Yazın bile hava soğuk üşütüyor. Vadilerden esen rüzgarlar kar soğuğu taşıyor resmen ama Kırgız çocukları yalın ayak bir şekilde at biniyorlar. Üstleri çıplak bir şekilde güreş tutuyorlar ve hiç hasta olmuyorlar çünkü her şey doğal. At sütünü pişmeden içiyor bebeler Sabah kahvaltısında keçi eti yiyorlar. Bu ara da at sütünden bahsedeyim. At sütü bildiğimiz kımız. Kımız 72 saat sonra kendi kendine mayalanmaya başlar. Yani 3 gün içinde tüketmeniz gerekir. Ha 3 günden sonra tüketirseniz nolur kafanız güzel olmaya başlar. Ben denedim arkadaşlar harbiden kafayı güzelleştiriyor. Atın sadece sütünü mü içiyorlar hayır tabii ki etini de afiyetle yiyorlar. Yoksa yedin mi dediğinizi duyar gibiyim evet yedim mecburen yedim. Çünkü misafire at eti ikram ediyorlar ve yemezseniz ayıplıyorlar. Haram değil mi dedim değil dediler hatta Bişkek müftüsüne sorduk bir toplantı da adam mekruh dedi bize. Kırgızlar Sünni-Hanefiler onu da belirteyim.

bu fotoğraftakiler Boz-ÜY ( Boz Ev ) . Biz de herkesin bir yazlığı vardır ya da herkes yazlık almak ister . İşte arkadaşlar Kırgızlarda Herkesin boz evi var. Zengin fakir fark etmez herkeste bunlardan var. Keçi kılından yapılıyor bunlar. Kimse para verip almaz herkes kendisi yapar. Yaz geldimi arabaya yüklerler bunu doğru yaylak(yayla)a . Kırgızlar da mevsim isimlerini de yazayım Kış=Kış İlkbahar=Jyaz Yaz=Jyay Sonbahar=Küz(güz).

Burası da arkadaşlar Bişkek'e 60 km uzaklıkta ki Tokmok(tokmak) şehri. Fotoğrafta görünen Munara(minare). Karahanlıların başkenti Balasagun şehri bu topraklarda kurulmuş ve bu minare de Karahanlılar zamanından kalma.

son olarak Tanrı dağlarından doğan ve Özbekistan sınırlarında Siriderya ırmağına katılan Çüy ırmağını anlatayım. Çüy (Çay ) demek hani dere anlamında ki kullanılan Çay demek. Kırgızlar nehire derya diyor. Dereye de Çay diyorlar. Buna Çay demişler artık nasıl Çaysa mübarek

Yarın inşallah anlatmaya devam edecem .

Quote from ahmet45

@manasbalasy hocam bizde inek ne ise onlarda da at o herhalde doğru mu?

aynen hocam At dedin mi akan sular durur. Yazın yaylara çıktın mı yüzlerce at sürüsü ile karşılaşırsın. Yollarda At çıkabilir tabelaları vardır. Aklına ne geliyorsa inekle ilgili kırgızlarda at olarak hayal et.

dağlarda özgürce gezen başı boş bir at

ve bir at sürüsü

Tarihi bilinemeyen üzerinde dağ keçileri ve atlı avcıların resimlerinin olduğu taş bloklar

Quote from ahmet45

@manasbalasy hocam yarın kültürlerinden biraz detaylı bahsederseniz sevinirim. Merak ediyorum açıkçası bizimle benzeyen yönlerini.

yarın soru cevap yapalım o zaman

yarın akşam burdayım yine ECMWF den sonra bir kamyon boş vaktimiz var diye düşünüyorum. yarın gündüz belki giremeyebilirim.

Quote from tikvesli

konu için teşekkürler fakat sormak istediğim şey, konuda sadece hava durumu dağlar mı konuşulacak yoksa genel olarak her şeyi paylaşabilecek miyiz?

vallahi benden yana sıkıntı yok istediğiniz her şeyi paylaşın ama yöneticilere de bir sorun derim

Quote from Şaban Çilesiz

ataları Orta Asyadan gelme bi arkadaşın olarak konu hayırlı olsun hocam

eyvallah hocam sağolasın . Sorularını bekliyorum haberin olsun

kırgızistan hakkında genel bilgi

Resmî adı: kırgızistan cumhuriyeti
Baskenti: bişkek
Para nirimi:som
Nüfusu:6 milyon
Yönetim:parlementer demokrasi
Devlet baskani:almazbek atambayev
Bolgeleri: chuy. Narın. Osh.issik göl. Kjalal abad. Talas.
Din:devletin resmi dini islam
Etnik yapi: %50 kırgız %15 özbek %10 Rus %10 kazak %5 uygur %5 ahıska turku %5 diger
Dil: resmi dil kırgızca ve rusça
Okur yazar oranı %95