KANLICA MANTARI
çam mantarı ve melki mantarı, çintar olarak da bilinirler
Mantarın adı, büyük bir porsiyon yendikten sonra çiş renginin kırmızılaşmasından gelmektedir. Bunda korkulacak bir yan yoktur.
Karadeniz'de özellikle Bolu'da oldukça yaygın, lezzetli ve ekonomik bakımdan gelir getiren bir mantardır. Bolu'nun merkez, Mudurnu, Mengen ve Gerede ilçelerinin önemli besin kaynaklarındandır. Sonbahar yağmurlarından sonra yetişir. Gölgelik yerde yetişenler sarı-turuncu renkli olmasına karşın hafif güneş gören yerlerde yeşilimsi-morumsu renkte olabilir. Çam ağaçları olan yerlerde rengi daha koyu olur. Çam kanlıcası ya da kara kanlıca ismi verilir. Köknar ve kayın ağaç diplerinde yetişenler daha açık renkli olur ve al kanlıca adı verilir. Yağda kızartmak ya da ızgara yapmak suretiyle yenir.
--Kanlıca mantarı, turuncu şapkasıyla sevimli bir görünüşe sahip. Lezzeti, tadı bir tarafa insan sağlığı için çok faydalı bir tür. Bana göre en büyük faydası, 'düşünme ve öğrenme yeteneğini' geliştirmesi!..
Mikeloglar yani mantar uzmanları onu değerli mantar türleri arasında gösteriyor. Ama biz bu mantarı pazarlayamayız. Osmanlı'dan kalan korkunun devamı olsa gerek, tüketmeyiz de...
Mevsiminde birkaç otantik pazarda ya da Giresun, Kastamonu, Sinop, Çankırı, Adana, Antalya gibi bölgelerde yol üstü köylü pazarlarında görürüz. Bu yüzden de ekonomik değeri büyük olmasına karşılık kilosu birkaç liraya zor müşteri bulur.
Buna karşılık Avrupa'da özellikle de Fransa, İtalya, İspanya, Portekiz ve İsviçre gibi ülkelerde mantar bir ekonomik değerdir. Kişi başına tüketim yıllık 4.5-5 kiloyu bulur. Bazı doğal mantar türleri öylesine değerli ki kilosu 3 hatta 4 bin euro'dan satılır. Üstelik bu ülkelerde mantar toplamak ekonomik getirisinin yanı sıra oldukça popüler bir hobidir. Bazı ülkelerde mikeloglar eşliğinde mantar toplama turları bile yapılır. Doğa yürüyüşü sınıfında görülen bu turların ciddi sayıda katılımcısı var.
Gerçi şimdilerde bizde de Belgrat Ormanları'nda küçük çaplı benzer turlar başladı. Ancak henüz işin çok başındayız. Bu arada bir dipnot daha verelim: Bizim bu doğal mantarları başta İtalya olmak üzere bazı ülkelerdeki girişimciler satın alıp, kurutup, kendi markalarıyla tüm dünyaya pazarlıyor. Buradan 3-5 TL'ye toplanan mantar İtalya'da pakete girince fiyatı 300 dolara kadar çıkıyor.
nasıl tanınır ?
istmax15.jpg
- Mantar bütünüyle gevrek yapıdadır. Kolaylıkla kırılarak küçük parçalara ayrılabilir.
- Gövde kesildiği, kırıldığı yada berelendiğinde havuç suyuna benzer, koyu portakal rengi bir sıvı çıkar.
- Şapkanın üzeri açık yada koyu portakal renginde dar, merkezi halkalarla kaplıdır.
- Gövde üzerinde değişik şekil ve büyüklükte yeşil lekeler bulunur.
- Şapkanın altında bulunan lameller gövde ile aynı, portakal rengindedir.
- Sap (ayak) portakal renginde ve düzdür.
- Sapın kesiti gözenekli yada ortası deliktir.
- Mantarın eti beyazdır. Ancak kesildiği yada zedelendiğ zaman, çıkan sıvı tarafından az yada çok portakal rengine boyanır. Bir süre sonra bu renk önce şarap kırmızısına daha sonra da yeşile dönüşür.
- Şapkanın kenarları önceleri aşağı doğru kıvrıktır. Zamanla düzelerek şapka hunimsi bir görünüm kazanır.
Kokusu:
Kendine özgü hoş bir kokusu vardır.
Tadı:
Geçkin mantarların tadı biraz sert olabilir. Bunu gidermek için mantar parçalara ayrılıp kapalı bir kapta bir kaç dakika ilave su içinde kaynatılıp suyu dökülür.
Yetiştiği yerler ve özellikleri:
Genel olarak iki türü bulunur. Bir tür köknar ağacı ile diğer türü çam ağacı ile sembiyoz yaşadığından genel olarak bu tür nemli ormanlarda yetişir. Çam iğnelerinin altında gruplar halinde ya da tek tek görülürler
Toplama ve temizleme:
Özellikle sulak yerlerde yetişenler kolaylıkla sinek larvalarının istilasına uğrarlar. Toplanan mantarlar ortasından boylu boyunca kesip bu durum kontrol edilmelidir. Eğer var ise larvalı kısımlar kesilip atılır. Hem bu nedenle hem de sertleşmiş olabileceği için çapları 7-8 cm den büyükleri toplamamak daha iyi olur.
Kanlıca mantarlarının temizlenmesi oldukça kolaydır. Mantar gövdesi döndürerek koparıldıktan sonra sadece küçük topraklı ayak ucunu kesip atmak yeterlidir. Şapkanın üzeri yapışkan olmadığından ayrıca temizlemeğe gerek olmaz.
yan tarafta kanlıca mantarının değişik fotoğrafları görülüyor.forum.havaforum.com/attachment/975/forum.havaforum.com/attachment/976/forum.havaforum.com/attachment/977/forum.havaforum.com/attachment/978/
