Merhaba arkadaşlar uzun zamandır konusunu açacağım dediğim iklim ve yer şekilleri inceleme konumu açmış bulunmaktayım. Korkarım ki beklentileriniz karşılamayacak en azından haritalar bakımından. Nedeni ise okulların geç açılmasıyla üniversitedeki derslerimin birden ağırlaşması ve ödev,sunum,sınav vs. çok işim var çok 
Bu yüzden aceleye getirdim ancak haritalar olmasa da cümleler gayet detaylı olacak iyi seyirler...
Gray Cities(Lazanatli)
Samsun
Samsun'un Jeolojik Yapısı
Konuma öncelikle Samsun'un yer şekilleriyle başlamak istiyorum çünkü yağışı etkileyen en büyük faktördür bu. Samsun'un yer şekilleri diğer Karadeniz şehirleri gibi çokça aşınan dağlık alanlardır. Ancak Samsun'un nedenini çok araştırdığım halde bilmediğim dağların yükseltisinin az olduğudur. Bununla ilgili tek bilgim ırmakların çok olması ama özellikle Kızılırmak ve Yeşilırmak'ın dağları alt taraftan oyuk gibi delerek dağların yükseltisini düşürmüş olabileceği. Samsun'un yine bir diğer özelliği dağların kırık olması ama kırıklı dağ grubundan değil sıra dağlar arasında boşluklar olması ve dağların istikrarsız görüntüler çizmesi yani dağ zirve noktasına erken ulaşıp bir anda çukurlaşmaya gitmiştir. Bunun örneği aşağıdaki arazi görüntüsündedir.
Bir de bazı efsanelere açıklık getirmek istiyorum.
1. Orta Karadeniz'de dağlar kıyıdan daha geride başlar: Bu efsanenin başlangıcıda yine Samsun'dur. Samsun'da ovaların olması nedeniyle bunu bütün Orta Karadeniz'e indirgenerek böyle bir yargıya varılmıştır. Yanlış bir kanıdır. Bafra ve Çarşamba Ovaları dışında Orta Karadeniz sahilleride dahil diğer ırmakların küçük alüvyonlarıyla kısa metreli veye kilometreli düz arazilere sahip olurlar. Türkiye'nin en engebeli arazi Rize'ninde Ardeşen gibi bazı kıyı ilçeleri düz araziler üzerine kuruludur. Ordu, Trabzon ve Samsun'da kısmen hafif tepelik veya düz arazi üzerine kurulmuştur.(merkez) Ancak yukarıdaki haritada da görüldüğü gibi Samsun'un Atakum ile Canik arasındaki bölge (Samsun yazısının etrafı) dağ değilde tepeliklerden oluşmaktadır. Bu tepelikler dağ olsaydı da çok katkısı olmazdı yağışa çünkü çok yer kaplamıyor hemen arkası dağ. Bu bölgede dağ oluşmamasının sebebi ise Mert ve Kürtün Irmakları'ın aşındırması ve tabiki jeolojik yapı. Yani başlığın ana teması Samsun'da ovalar var dağlar geride bunu bütün Orta Karadeniz için diyebiliriz çünkü Samsun büyük şehir mantığı.
2. Orta Karadeniz ikliminde en yağışlı mevsim kış, en kurak mevsim yazdır: Malesef okul kitaplarında bile bu ibare geçer. Bahsedilen bu iklim Orta Karadeniz bölgesi'nin iç kesimleri için geçerlidir. Orta Karadeniz kıyıları (Samsun-Ordu) Doğu Karadeniz iklimine benzer. Doğu Karadeniz ikliminde ilkbahar en kurak(bu da yanlış yaz en kuraktır) sonbahar ise en yağışlı mevsimdir ve Samsun'un iklimide böyledir.
3. Samsun'un yağış miktarı konusu: Samsun'un yağış iktarıda tartışma konusudur. MGM verilerine göre senede 700 kg idi. Ancak şuan da verilerde hata olduğundan bütün şehirlerde yanlış rakamlar var dolayısıyla veri atamayacağım size. İnternet sitelerine girdiğinizde de Samsun'un yağış miktarı 730-750 kg arasında söylenir. Bunlar kısmen doğru rakamlardır çünkü ölçümler Atakum ilçesinden yapılmaktadır. Oysaki Samsun'un merkezi İlkadım ilçesidir. Samsun'da yağış miktarları batıdan doğuya doğru artar. Sadece Nebyan, Kocadağ ve Kunduz Dağı etrafı bu kurala uymaz. Atakum İlkadım'ın yaklaşık olarak 10 km batısındadır. Ben şehrimi tanıdığımdan ve gözlem yapmayı çok sevdiğimden Samsun'un yıllık yağış miktarının 800 kg civarlarında olduğunu söyleyebilirim.
Samsun'un Yağış Alma Şekilleri
Samsun'un yağış alma konusunda ciddi sıkıntıları vardır. Bunun nedenlerini şöyle sıralayabiliriz:
1. Samsun'un diğer Karadeniz şehirlerine göre daha kapalı bir havzada bulunması. Samsun'un haritasına baktığımızda da gördüğümüz gibi denize açık tek yönünün kuzey(yıldız olduğunu görürüz. Kuzeybatısında Bafra Ovası zaman zaman konveksiyonel yağmurlar oluştursada yaradan çok zararı bulunur. Bafra Ovası yerine deniz olsaydı Samsun, çok daha fazla dey ve dek yağışları alabilirdi. Ancak kötününde iyisi bu durum aslında. Bafra Ovası değilde Bafra Dağları olsaydı bu kez yağmurlar Bafra'ada asılı kalır merkeze hiç gelmezdi. Tabi bazen gelir. Ancak Bafra Ovası bu kadar büyük olmayıpta dağlar biraz daha kuzeyde olsaydı özellikle karayelli havalarda oluşacak yağmurlar rüzgrında etkisiyle doğrudan Samsun'a gelirdi. Ancak şimdiki durumda dağlar Samsun merkezinin güneyine yağmur bırakacak şekilde konumlanmış. Tabiki bununda en büyük nedeni Samsun'un güney ve güneydoğusundaki Canik Dağları'dır. Bu dağlarda şekil itibariyle Giresun ve Kaçkar dağları'na benzer hatta Salıpazarı'nda Rize'yi yaşatır.
2. Çarşamba Ovası'da kuzeydoğudan gelen kütleleri kesmekle görevlidir. 
Her ne kadar düz alanda olsa radar takibi yapan herkesin görebileceği bir şeydir kuzeydoğu yönünden gelen yağmurlar ya Çarşamba'da asılı kalır yada Çarşamba'da yağar ve biter.
3. Samsun'un doğusunu batısından daha fazla yağmur alma sebebi Canik Dağları'nın doğuya doğru gittikçe yükselmesi yani Asarcık'tan Salıpazarı'na doğru yükselir ve bu bölgede yazımın başında bahsettiğim çukur alanlar yoktur istikrarlı bir yükseliş vardır işte bu yüzden Doğu Karadeniz dağları'na benzer diyoruz. Samsun'un iklimininde Doğu Karadeniz' e benzemesinin sebebi de bu dağlara yakın olmasından kaynaklanır. Batısı ise sık sık çökmelerden meydana geldiğinden istikrarsız hava şartları hakimdir. Ülkemize gelen sistemlerin ağırlığının kuzeybatı yönlü olduğunuda düşünürsek neden doğusunun batısından daha fazla yağmur aldığıda anlaşılabilir.
4. Samsun'un batısında bulunan Kocadağ ve Nebyan dağı kıyıya çok yakın olmalarına rağmen 1200- 1300 metreleri aşmaktadır. Rüzgarın yıldız, bulutların yönünün batı olduğu sistemlerde kısa süreli oragrafik yağmurlar oluşur ve bu dağlardan samsun merkeze yağmur pompalanır. Tabi bu durum sene de 2-3'ü geçmez ortalama 10 kg yağmur sağlar.
5. Samsun'un Bafra yüzünden kaybettiği yağmurları bir nebze olsun azaltan bir durum vardır. Samsun özellikle güney ve güneybatısındaki çukurluk kısmen düzlük yada yatay dağlık alanlar bazen konvektif yağmur oluşturmaktadır. Şayet bu bölgede oluşmasa bile Amasya, Çorum ve çok nadiren Kastamonu'nun düzlük alanlarında oluşan yağmurlar Samsun'un bu yatay dağlarından diğer Karadeniz şehirlerine göre kolay geçmesi nedeniyle zaman zaman etkili yağmurlar alabilmektedir.
6. Aslında bunu efsane bölümümede ekleyebilirdim. Dağların yüksekliğinin yağış miktarını etkilediği doğrudur. Ancak bazı durumlarda o kadarda etkili olmayabiliyor. Örneğin Samsun'un Çarşamba ve Terme ilçeleri düz ova olmasına rağmen Ordu'dan fazla yağmur almakta hatta Giresun'uda geçebilmektedir. Salıpazarı ilçesi Rize ile kafa kafaya gitmektedir. Salıpazarı MGM istasyonları 900 ve 1200 metrelerde kuruludur. Salıpazarı kıyıdan bir hayli geride olmasına rağmen kıyı merkezli Rize ile nasıl aynı yağmur miktarını almaktadır? Bunun sebebi yine haritada gizli aslında.
2
Bir bölge etrafına göre biraz daha yüksekse bulutları orada toplar, biriktirir ve çevresine bırakır. İşaretledğim alanda bu özelliği taşıyor. Canik Dağları'da Bafra Ovası sayesinde yukarıda da anlattığım gibi yağmurları daha kolay alıyor. İşte böyle ani yükseklikler karşısında da gücünü artırarark hiç beklenmedik şeyler olabiliyor.
Evet arkadaşlar elimden geldiğince size durumu açıklamaya çalıştım. Konuyu aceleye gitrmek zorunda kaldığımdan haritalar karışık oldu istediğim gibi olmadı hepsi paint ürünü. Konumu baştan sona okuyan ve inceleyen değerli, üstüne bir de anlayan benim için çok daha değerlidir ve görevimi başarıyla tamamlamış olurum. Yukarıda anlamadığınız yer var ise sorabilirsiniz her zaman cevaplarım. Yada eklememi istediğiniz bir şey var ise yada ''yanlış düşündün'' dediğiniz. Son bir hatırlatma yapayım aynı analizin Trabzon için olanını da yapacağım o inşallah böyle aceleye gelmezde hem farklı kaynakların olduğu hem de daha derli toplu bir görüntünün olduğu konu olur. Sağlıcakla...
