Cumulonimbus Bulutu
Cumulonimbus bulutları, isimlerini yığın anlamına gelen "cumulo" ve yağmur anlamına gelen "nimbo" kelimelerinden alır. Cumulonimbus bulutları kule ve benzeri görünümde gökyüzüne doğru uzanan ürkütücü görünümlü çok seviyeli bulutlardandır. Bu bulut uçaklar için riskli olan bir buluttur. Zaman zaman olumsuz hava şartları nedeniyle havada turlayan uçak haberlerini okumuşsunuzdur. İşte o olumsuz hava şartlarının sebebi Cumulonimbus bulutu olabilir. Yaygın olarak gök gürültüsü bulutları olarak bilinenseler de literatürde Cumulonimbus olarak anılırlar. Cumulonimbusler dolu, gökgürültüsü, yıldırım ve şimşek üretebilen tek bulut türüdür (Toz ve kar fırtınaları belirli bir enerjiye sahip olduğundan içindeki parçacıkların çarpışmasından ötürü gökgürültüsü görülmesi mümkündür). Bulutun tabanı genellikle düzdür ve yer yüzeyinin sadece birkaç yüz metre üzerinde olabilir. Bulutun tepe noktası ise kilometrelerce yükseğe çıkabilir tabii bu bulutun dikey gelişimine bağlıdır. Bulut şaşalı bir görünüme sahip olsa da barındırdığı güç miktarı akla hayale sığmayacak kadardır. Gelişmiş bir Cumulonimbus bulutuna yakalanan bir uçak paramparça olabilir. Bu buluta zaman zaman katil bulut şeklinde de sesleniliyor.
Nasıl Oluşur?
Cumulonimbus oluşumu için gerekli birkaç şey vardır. Bunlar yüksek nem, yüksek kararsızlık, sıcak hava ve bu nemli sıcak havayı kaldırabilecek bir kuvvet olarak açıklanabilir. Bizim gibi amatör meteoroglar oraj tahmini yaparken bunları dikkate alır. En büyük etken havadaki kararsızlık miktarıdır. Kararsızlık yeterli olduğu sürece Cumulonimbus bulutu oluşabilir.
Cumulonimbus Türleri
Cumulonimbus Calvus
'Calvus' bulut türü, cumulonimbus bulutlarıyla ilişkili olan yalnızca iki türden biridir. Cumulonimbus bulutu dışında başka hiçbir bulut türü calvus sınıflandırmasında yer alamaz. Cumulonimbus Calvus olarak sınıflandırılan bir bulut, en iyi bulutun tepesindeki kabarık ve cumuliform görünüm aracılığıyla tanınabilir. Bu bulutların öncüsü genellikle Cumulus Congetus bulutlarıdır ve tüm Cumulonimbus bulutlarının özellikleri olan çok koyu bir taban, gök gürültüsü, şimşek, yıldırım ve yağış ile ayırt edilebilir. Koşullara bağlı olarak, bu bulutlar dakikalar içinde Cumulus Congetus'tan Cumulonimbus Calvus'a dönüşebilir.
Cumulonimbus Capillatus
Cumulonimbus bulutu dışında başka hiçbir bulut türü Capillatus sınıflandırması alamaz. Cumulonimbus Capillatus olarak sınıflandırılan bir bulut, en iyi bulutun tepesindeki lifli ve dairesel görünüm aracılığıyla tanınabilir. Bu bulutların habercisi genellikle Cumulonimbus Calvus bulutlarıdır. Cumulonimbus Capillatus bulutları, kuvvetli rüzgar, dolu ve şimşek ile daha olgun bir fırtına anlamına gelebilir. İyi gelişmiş Cumulonimbus Capillatus bulutları genellikle örs bulutları(incus) ile eşleştirilir. Cumulonimbus Capillatus Incus bulutları, atmosferimizdeki tartışmasız en güçlü bağımsız bulutlardır ve fırtına avcıları arasında favoridir.
Cumulonimbus Arcus
Arcus bulutları daha yaygın olarak raf bulutları olarak bilinir, bir fırtına cephesi boyunca tehditkar, kama şeklindeki oluşumlarıyla kolayca tanımlanabilir ve genellikle bir fırtına eşlik eder. Raf bulutları, yağmurla soğutulmuş havanın önündeki sıcak ve nemli havayla buluşup onu yukarı ittiğinde oluşur. Bunu bilerek, arc bulutlarının daha yaygın olarak Cumulonimbus bulutlarının ön tarafında boyunca görülmesi mümkündür. Nadiren, Cumulus bulutlarıyla ilişkili rüzgar cepheleri boyunca da oluşabilirler. Bu olduğunda, kümülüs bulutu genellikle daha fazla gelişmiştir ve Cumulus Congetus'a evrilmiştir.
Cumulonimbus Cauda
Bir Cumulonimbus bulutu dışında başka hiçbir bulut türü, bir cauda bulut özelliği ile eşleştirilemez. Cumulonimbus Cauda bulutları daha popüler olarak kuyruk bulutları olarak bilinir ve genellikle bir duvar(Arc) bulutunun eşlik ettiği özellikle kuvvetli gök gürültülü fırtınalarda bulunur. Bir Cauda bulutu oluşumu görürseniz, muhtemelen ya yanlış zamanda yanlış yerdesiniz ya da bir fırtına avcısısınız. Bu nedenle, Cauda bulutları nadirdir ve genellikle şiddetli hava koşullarının iyi bir işaretidir ve neredeyse her zaman organize fırtınalarla ilişkilendirilir.
Cumulonimbus Mamma
Hava durumu topluluğunda yaygın olarak mammatus bulutları olarak bilinen bu bulut özelliği altı bulut türü arasında bulunur: cirrus, cirrocumulus, altocumulus, altostratus, cumulonimbus ve stratocumulus. Mamma bulut oluşumları, bulutun tabanından inen inek memelerine benzeyen, batan havanın yoğunlaşmış cepleridir. Bir zamanlar kasırgaların onlardan oluştuğu düşünülse de, mammatus bulutları doğası gereği tehlikeli değildir. Ancak genellikle gök gürültülü fırtınaların yakınında bulunurlar. Mammatus bulutları, cumulus bulutlarıyla aynı şekilde oluşur, ancak bunun tersidir. Sıcak havanın taşınımıyla yükselen bulutların daha sıcak bir hava katmanına taşınırken kese benzeri şekiller oluşturan soğuk havanın batmasıyla oluşurlar.
Cumulonimbus Murus
Latince duvar anlamına gelen 'murus' bulut özelliği sadece cumulonimbus bulut tipinde bulunur. Cumulonimbus bulutu dışında başka hiçbir bulut türü, murus bulutu özelliği ile eşleştirilemez. Daha popüler olarak duvar bulutları olarak bilinen Murus, bir Cumulonimbus bulutunun yukarı çekiş tabanının altında oluşan bulut alçaltmalarıdır. Duvar bulutları farklı şekil ve boyutlarda gelirler, hepsi daha büyük bir Cumulonimbus'ün yağmursuz tabanından alçalan organize bir bulut olarak tanınabilir ve genellikle güçlü bir yukarı çekişin ve güçlü bir fırtınanın iyi bir işaretidir. Duvar bulutları, fırtına yeterince güçlüyse, genellikle kasırgaların potansiyel olarak oluşabileceği alanlarla ilişkili olduklarından, fırtına avcıları arasında ilgi alanları olarak kabul edilir.
Cumulonimbus Tuba
'Tuba' bulut özelliği iki bulut türü arasında bulunabilir: cumulonimbus ve cumulus. Büyük olasılıkla tuba bulutlarını daha yaygın olarak bilinen adları olan huni bulutuyla tanıyorsunuzdur. Muhtemelen en popüler huni bulutu türü, kuvvetli gök gürültülü fırtınalardan oluşan kasırgadır, ancak tuba bulutu özelliği olarak sınıflandırılabilecek farklı bulut türleri vardır. Huni bulutlarını tanımlamanın en iyi yolu, dönen bir hava sütunu etrafında oluşan yoğunlaştırılmış su damlacıklarıdır. Süper hücreli gök gürültülü fırtınalardan oluşan en güçlü huni bulutları, kasırgalar olarak bilinir. Bir kasırga, yerle temas eden dönen bir hava sütununa sahip bir huni bulutundan oluşur. Bununla birlikte, huni bulutunun bulutun tabanından zemine kadar yoğunlaşmadığı, ancak yine de görünür yer sirkülasyonu olduğu yerlerde bir kasırga olması mümkündür. Kasırgalara genellikle bir duvar bulutu (Murus) eşlik eder ve genellikle süper hücreler olarak bilinen büyük, dönen Cumulonimbus bulutlarıyla ilişkilendirilir.
Cumulonimbus Flumen
Latince nehir anlamına gelen 'flumen' bulut aksesuarı sadece cumulonimbus bulut tipinde bulunur. Cumulonimbus bulutu dışında başka hiçbir bulut türü, flumen bulutuyla eşleştirilemez. Flumen bulutları, adlarını bir Cumulonimbus'ün ana tabanına akan bir nem nehri olarak görünmesinden alır. Düz, geniş görünümleri nedeniyle takma adı verilen kunduz kuyruğu bulutları, bu tür bulut oluşumları genellikle daha güçlü gök gürültülü fırtınalar ve süper hücrelerle birlikte bulunur.
Cumulonimbus Pannus
'Pannus' bulutu dört bulut türü arasında bulunabilir: altostratus, nimbostratus, cumulonimbus ve cumulus. Daha çok scud bulutları olarak bilinen bulut Pannus, daha çok fırtınalar altında bulunur ve doğada Fractus bulutlarına çok benzer , temel fark başka bir bulut türüne çok yakın olmalarıdır. Pannus bulut oluşumları genellikle yağış üreten bulutların tabanının altında bulunur ve bu da onların neden genellikle cumulonimbus ve nimbostratus bulutlarıyla eşleştmiş halde olduğunu açıklar.
Cumulonimbus Pileus
'Pileus' bulut aksesuarı iki bulut türü arasında bulunabilir: cumulonimbus ve kümülüs. Pileus bulutları ayrıca başlık bulutları olarak da adlandırılır ve büyüyen bir cumuliform kulenin tepesindeki pürüzsüz, neredeyse merceksi benzeri görünümleriyle kolayca tanımlanabilir. Cumul biçimli bir kuleyi çevreleyen hava o kadar hızlı yükseldiğinde, çiy noktasına ulaştığında pürüzsüz bir şemsiye veya kaput benzeri bir şekle yoğunlaştığında pileus bulut oluşumları oluşur. Pileus bulutlar buz kristallerinden yapıldığından, nadiren bulutta gökkuşağı renginde bir görünüm veren yanardönerlik görebilirsiniz. Bir pileus bulut görmek, bulutun hızla büyüdüğünün iyi bir işaretidir ve fırtınaların yolda olabileceğini gösterir.
Cumulonimbus Flammagenitus
Özel olanı sona sakladım. Yakında yangın sebepli bulut oluşumu konusu da gelecektir. Latince alev anlamına gelen flamma ve latinceden çevrilen genitus anlamına gelen 'flammaagenitus' bulut oluşumu konvektif bulut türlerinde, özellikle cumulus veya cumulonimbus'ta bulunur ve orman yangınları ve yangınlar gibi doğal bir ısı kaynağından oluşan bir bulutu tanımlar. Yerde bir ateş yandığında, yükselen sıcak hava, su buharını atmosfere taşıma potansiyeline sahiptir ve bu da bulutlara dönüşebilir: Cumulus, Cumulus Congestus ve hatta bazen Cumulonimbus bulutlarına dönüşebilir.
Okuduğunuz için teşekkür ederim. İyi akşamlar dostlar.
