Yıldırım, Şimşek ve Gökgürültüsü

Meteorolojik Model Güncelleme Saatleri
06:30-08:15 (GFS Sabah)
09:00-10:00 (ECMWF Sabah)
12:30-14:15 (GFS Öğlen)
18:30-20:15 (GFS Akşam)
21:00-22:00 (ECMWF Akşam)
00:30-02:15 (GFS Gece)
  • Yıldırım

    Yıldırım, bulut ile yer arasında meydana gelen yüksek gerilimli bir elektrik boşalmasıdır. Yıldırımın meydana gelebilmesi için bulut ve yerin farklı elektrik yüklerine sahip olması ve belirli bir potansiyel farka erişmesi gerekmektedir. Genellikle bulutun yere yakın olan bölümleri negatif, yer ise pozitif yüklü elektriğe sahiptir. Bazı koşullarda bunun tersi de olabilir. Bulutla yer arasındaki potansiyel farkı artarak belirli bir değere eriştiğinde, hava iletken olmamasına rağmen hava içerisinde iletken bir kanal oluşur ve elektriksel boşalma başlar, yani yıldırım meydana gelir. Yıldırım olayı, her ne kadar yıldırım düşmesi olarak bilinse de bulut ile yer arasındaki negatif ve pozitif elektrik yüklerinin pozisyonlarına göre bazen buluttan yere doğru, bazen de yerden buluta doğru olmaktadır.

    l7rh5ve.jpg

    Yıldırım olayında ortaya çıkan enerji yaklaşık 1010 joule kadar olup bu enerji saniyenin milyonda biri zarfında geçtiği hava sütununun sıcaklığını 15000 °C’ye kadar ısıtabilir. İşte yıldırımın yakıcı ve yıkıcı etkisi açığa çıkan bu enerjinin sonucudur. Bir insana yıldırım çarpma olasılığı 600 binde birdir. Yıldırım çarpmış bir kazazedeye dokunmak tehlikeli değildir, dokunulduğu zaman çarpılma tehlikesi yoktur.

    forum.havaforum.com/attachment/144204/

    Şimşek

    Şimşek elektrik yüklü bir bulut ile diğer bir bulut arasındaki elektrik boşalmasıdır. Önceden tahmin edilmesi oldukça zordur. Fakat belli hava koşullarında meydana gelir.

    qe0ppyr.jpg


    Gökgürültüsü

    Gök gürültüsü, şimşek ve yıldırım esnasında oluşan patlamaya benzer yüksek ses. Şimşek sonucu meydana gelen yıldırım demetlerini çevreleyen havada şiddetli bir basınç ve sıcaklık yükselmesi görülür. Yıldırım demetlerini çevreleyen havada oluşan bu ani sıcaklık ve basınç değişimi havanın hızla genleşmesine neden olur. İşte, havanın bu ani genleşmesi sonik ses dalgası yaratır, ki bu da gök gürültüsünü meydana getirir.

    Gök gürültüsünün çeşitli sesleri vardır. Ağır ve derinden gelen bir ses, gök gürültüsünün uzaklardan geldiğini gösterir. Çatırtılı gök gürültüsü, yıldırımın birçok kollara ayrıldığında duyulur. Şimşek çakmasından sonra duyulan en kuvvetli sesi, yıldırımın asıl gövdesi; arkadan gelen sesi, ayrıldığı kollar meydana getirir. Ses hızı, ışık hızından çok küçük olduğundan, gök gürültüsü daima şimşek görüldükten sonra duyulur.


    1ecsqme.jpgEyfel Kulesi'ne düşen bir yıldırım (3 Haziran 1902 saat 21:20)


    2bw44k3.jpgShort Hill Dağı'na düşen bir yıldırım


    ttyx4o6.jpgDenize düşen yıldırımlar (Port-la-Nouvelle, Fransa)


    5fzjvsu.jpgUnna'daki bir fırtınada meydana gelen bir şimşek.


    bar3n5c.jpgBelfort'ta gözlenen şimşek çakması (Fransa, 2013).


    Gökgürültüsünde Mesafe Hesabı Nasıl Yapılır?

    Şimşeğin gözlemciye uzaklığı çok basit bir yöntemle hesaplanabilir. Ses hızı deniz seviyesinde saniyede yaklaşık 340 metredir. Öncelikle şimşek çakması ile gök gürültüsünün işitilmesi arasındaki zaman farkı ölçülür. Bunun için bir kronometre kullanılabilir. Her bir saniye 340 metre ile çarpılır. Örneğin gök gürültüsü şimşekten 7 saniye sonra işitilmişse, şimşek 7 s x 340 m/s = 2380 metre (2,38 km) uzakta gerçekleşmiştir.


    flh1hir.jpg


    Kaynak:

    Trajikomik Haberler on Twitter
    “Yer: Düzce. Avladığı yılanı yutamayınca boğulma tehlikesi geçiren kartal, veteriner hekimin müdahalesi sonucu kurtarıldı.”
    twitter.com

    https://tr.wikipedia.org/wiki/Gök_gürültüsü

    https://tr.wikipedia.org/wiki/Şimşek_ve_yıldırım

    Hava Forum on Twitter
    “İstanbul, Beykoz'u minik bir öncü kütle vurdu... ⚡️💧”
    twitter.com

    https://mgm.gov.tr/files/genel…r/meteorolojiyegir/51.jpg Fotoğraf

    https://upload.wikimedia.org/w…ning_-_NOAA_-_rotated.jpg Fotoğraf

    https://upload.wikimedia.org/w…05_14_Extremes_Wetter.jpg Fotoğraf

    https://upload.wikimedia.org/w…e_Eiffel_Tower_-_NOAA.jpg Fotoğraf

    https://upload.wikimedia.org/w…r_Short_Hill_Mountain.jpg Fotoğraf

    https://upload.wikimedia.org/w…px-Blitze_IMGP6376_wp.jpg Fotoğraf

    https://upload.wikimedia.org/w…g_in_Port-la-Nouvelle.jpg Fotoğraf

    https://upload.wikimedia.org/w…g_in_Port-la-Nouvelle.jpg Fotoğraf

    Bilecik Veliaht Prensi Çağrı 👑 on Twitter
    “Bilecik'te fırtına çıktı 😱 şimşekler çakıyor ⚡⛈️”
    twitter.com


    Okuduğunuz için teşekkür ederim. İyi günler dilerim :saint:


  • Merak edenler için benzer bir yazı da bu.