Nasıl Ev yapımı ‘Plüviyometre’ (yağış ölçer) yaparım ?
Adım 1 – Amaç ve Basit Plüviyometre Nedir,Nasıl Çalışır ?
Son derece kolay ulaşılabilen ve uygun fiyatlı malzemelerle , basit bir plüviyometre nasıl yapılır.Hava istasyonu bulunmayan konumlarda gerçekten işe yarayan bir ölçüm aletini nasıl yapabilirim.Her nekadar profesyonel olmasada sonuçları gerçekten tatmin edici olacak olan plüviyometremizin yapımına başlıyoruz sevgili forumdaşlarım.
Plüviyometre kısaca ; Atmosferden yeryüzeyine düşen yağışı direkt olarak ölçen alettir.
Yağış miktarının mantığı , dikey sütunları olan ve alttan üste doğru düzgün bir kesite sahip olan olan bir kapta toplanan yağmur suyunun yüksekliğidir.
Bu sebepten dolayı herhangi bir düzgün kesite sahip olan kap yağmur ölçer olarak kullanılabilir.
Ben alttaki görseldeki ,plastikçiden 6 ₺ ‘ye aldığım 750 mL yarı şeffaf yağlığı kullanıyorum.Üstünde dereceleri (ml çizgileri) olan kap almanızı öneririm değerleri daha doğru okuyabilirsiniz.
Ben apartman dairesinde yaşadığım için bahçeye koyma gibi bir şansım neyazıkki yok.Komik gelecek şimdi ama çamaşır ipinin en uzak olan konumuna yerleştirdim.
Apartmandan
en az 1 metre daha açıkta uzakta bulunuyor.
Siz istediğiniz bir sabitleme malzemesi seçebilirsiniz.Ama dikkat etmek gerek ,ağırlığı taşıyabilmeli.
Kesin sonuca yaklaşmak için öğrencisi olduğum hayvan hastanesi kliniğinden aldığım enjektör ile hassas ölçümü,küsüratlı ölçümü yapabileceğim. 10 mililitre ve 2 mililitre işimi görecektir.Hatta sadece 10 mililitrelik enjektör yeterli olacaktır.
90 mm (9 cm ) Huni – kabınızla aynı çapa sahip olsun.
Bizim için en önemli malzeme olan huni , kabın içindeki buharlaşan suyun uçmasını engelleyecek ve yağışın toplanmasını sağlayacak.
Mantığı nedir ; yukarıdaki görselde olduğu gibi açık bir alana bıraktığımız farklı şekillerdeki kaplar ,yağmur altına bırakıldığında aynı yükseklikte olacaklardır.Tabi bu kaplar böyle üstü açık olunca buharlaşma olacağından ve ya yabancı maddeler düşeceğinden yanlış sonuçlar elde edebiliriz.Yağı ince bir tabaka şeklinde kullanarak veya en basit haliyle yağa hiç gerek duymadan sadece huni ile bu buharlaşmayla kaybolan suyu çok önemli ölçüde düşürebiliriz.
Adım 2 – Hesaplamalar ve Hacim ile yükseklik bulma
(Burası çok önemli !!!)
Yukardaki formülde biz 2.olanı kullanıyoruz
V: Kabımızda biriken yağmur suyunun mililitre(mL) cinsinden değeri.
Pi sayısı : 3.14
r: Huninin yarıçapı (Benimkinin çapı 9 cm , yarıçapı 4.5 cm yapar) (Dikkat kabın değil huninin yarıçapı !!!)
h: Bulacağımız yükseklik değeri (cm bulacağız ama biz bunu bir sağa kaydırarak mm’e çeviricez)
Buradaki sabit kalacak yerimiz paydadaki (pi x r x r) değeri olacak. Mesela benim kullandığım kabın sabiti
Pi sayısı x huni yarıçapı x huni yarıçapı
3,14 x 4,5 x 4,5 = 63,585
Benim kabımın sabiti 63,585 bunu yazıyorum birkenara.Sayımız 63 bin değil , 63 küsürlü virgül dikkat !
Sizin huninizin yarıçapına göre farklı sabit çıkacak
Adım 3 – Örnek
Yağmurlu bir günün sonunda plüviyometremizdeki yağış miktarını ölçüyoruz.
Burdan sonrası çok kolay , bir hesap makinesi yardımıyla ; düşen yağışımız olan 110.5 mililitre değerini, kabımızın sabiti olan 63.585 ‘e böleceğiz.
110,5 / 63,585 = 1,737
1,737 ; santimetre cinsinden sonuçtur, milimetreye geçmek için 10 ile çarparız yani bir basamak sağa kaydırırız.
Sonuç: 17,37 mm yağış düşmüştür.
Yani ne kadar mililitre yağış düşmüşse kabımızın sabitine bölüyoruz.
Ben kendi kabıma ait bilgileri hesapladım.
5 mL = 0.78 mm
10 mL = 1.57 mm
25 mL = 3.93 mm
50 mL = 7.86 mm
75 mL = 11.79 mm
100 mL = 15.72 mm
125 mL = 19.65 mm
150 mL = 23.59 mm
175 mL = 27.52 mm
200 mL = 31.45 mm
250 mL = 39.31 mm
300 mL = 47.18 mm
400 mL = 62.90 mm
500 mL = 78.63 mm
600 mL = 94.36 mm
700 mL = 110.08 mm
Adım 4 – Hatalar ve Maliyet
Ölçüm yaptığımız kapta varsayalımki 1 mililitrelik yanlış ölçüm yaptık. Bu benim kabımda 0.15 mm lik hata payı ortaya çıkaracaktır.Dolayısıyla ölçüm yaparken daha özenli davranmalıyız.
-Kabımız rüzgarı en az alacak konumda bulunmalıdır.
-Kabımız apartman dairesinde kullanılacaksa en mantıklı olarak çamaşır iplerinin uç kısımlarında asılabilir , tavan kısmı yağışı alabileceği yer açık ve en az 1 metrekarelik bir alana sahip olmalıdır.Gerçek istasyonlarda bütün kenarlardan 10 metre açıkta bulunuyor.Apartman dairelerinde bu mümkün olmadığından en azından 1 metrekarelik alan yeterli olacaktır.
-Dışarda,bahçede kullanılmak istenirse ağaç altına , tam zeminin üzerine konmamalıdır.yerden 30-50 cm yüksekte bulunmalıdır.Rüzgara karşı devrilmemesi için sabitlenmelidir.
-Yarıçap olarak kullandığımız değer kabın değil ,huninin yarıçapı olacak buna dikkat edilmeli.
-Bütün herşeye rağmen elimizdeki verilerin basit bir kap ve huni yardımıyla alındığını unutmamak gerekir.Tam %100 doğru sonucu almamız mümkün değildir.
-Not: Enjektörler elime sonradan geçtiği için örnek kısmındaki anlatımda kullanamadım.
=======
Tamam iyi hocam anladıkta nedir bunun maliyeti, değer mi yapmaya ?
Kap 6 ₺
Huni 3₺
Enjektör (taneyle satılıp satılmadığını bilmiyorum ama çok çok ucuz temin edebilrisiniz) 0.25 ₺
Yaka Kartı İpleri tanesi 1,5 ₺ x 4 = 6 ₺
Enjektör varsa , ölçüm kaplarına zaten gerek yok.
Araştırma,deney vs. konuları seviyorsanız ve atmosfere ilginiz varsa bence gayet zevkli oluyor.İlk başlarda yaparken biraz uğraştırıyor ama ondan sonrası çok güzel.
Son olarakta, yaptığım plüviyometrenin yanına birde termo-higro metre satın aldım tam takım uyumlu oldular.Fiyatıda çok uygun 11 ₺.
Sormak istediğiniz,takıldığınız,işlem kısmında anlamadığınız ,merak ettikleriniz varsa burdayım etiketliyerek sorabilirsiniz J Yazım hatası yaptıysam affola.
Herkese teşekkürler,saygılar sevgiler..
