Halk : Aaaaaa kış mı geldi!!! O zaman hesap yapma zamanıdır. Hesap aşağıda.
Isparta İncelemesi :
Konveksiyon hesaba katılmadan havanın yağış sebebiyle ulaşabileceği en düşük sıcaklık ıslak hazne sıcaklığıdır.
Islak Hazne Sıcaklığı = Sıcaklık - ([Sıcaklık - Çiy Noktası] / 3)
Şuan Senirkent / Isparta'da sıcaklık 10C.
Nem %88 yani Çiy noktası 8C.
Şimdi hesabı yapıyorum.
Islak Hazne Sıcaklığı = 10 - ([10 - 8] / 3)
Islak Hazne Sıcaklığı = 9,4 C
Yani devam eden yağış kısa süreliğine kesildiğinde hava 9,4 C olacak.
Isparta Senirkent'in rakımı 1088 metre. Buna göre donma seviyesinin yüksekliğini hesaplayabilirim. Yanlış bilinen bir şeyi de söylemiş olayım, her 200 metre 1 derece değil her 304 metrede 1,98 derece düşer. Standart(ISA) budur. Hesabı yapıyorum.
Önce 9,4 dereceyi 1,98'e bölüyorum. 4 çıkıyor. Bu sayıyı 304 ile çarpıp donma seviyesini buluyorum. (Teorik)
Donma seviyesi 1216 metre yukarıda olmalı. Yani deniz seviyesinden 2304 metre yükseklikte. GFS'ye bakarsanız yağışı hesaba katmadığı için donma seviyesi 3000-4000 metrede görünecektir. Yağış olmasaydı öyleydi de zaten. Ama şuan böyle değil.
Bu yükselikteki hava ile deniz arasındaki havanın basıncı 292 mb'dır. İnanmayan hesaplasın. GFS deniz seviyesi basıncını 1007 mb gösterdiğine göre donma seviyesi 715 mb yükseklikte demektir.
Buradan ne sonuca varmaya çalıştığımı çok merak etmişsinizdir. Bekleyin daha hesap çok. Aşağıdaki Isparta sounding çıktısı.
886. 1132.E 12.7 11.2 356.8 2.6
882. 1195.E 12.4 11.0 356.1 3.3
876. 1278.E 12.0 10.7 358.0 3.8
869. 1386.E 11.6 10.4 358.4 4.4
862. 1495.E 10.9 10.1 358.9 4.7
853. 1624.E 10.4 9.6 357.4 5.0
845. 1755.E 9.7 9.1 357.3 5.1
833. 1935.E 9.0 8.4 355.6 5.1
822. 2108.E 8.4 7.8 350.3 4.8
811. 2280.E 8.0 6.9 339.3 4.2
796. 2522.E 7.6 5.9 317.1 3.8
781. 2756.E 7.1 4.7 294.0 4.1
764. 3022.E 6.3 3.3 275.2 4.5
746. 3316.E 5.2 1.9 262.0 5.0
726. 3638.E 4.0 0.3 249.8 5.3
705. 3977.E 2.7 -1.7 242.5 5.6
Gördüğünüz gibi GFS donma seviyesini benim hesapladığımdan daha yukarılarda tutmuş. Bana göre donma seviyesi 715 mb yükseklikte. Fakat GFS'ye göre çok daha yüksekte. Ayrıca beklediği sıcaklık 886 hPa'da bile 12,7C Şimdiden yer seviyesi 10 C olan Senirkent'te birazdan 9,4 C olacak.
GFS yer seviyesine gece geç saatlerde 14 C demiş. Fakat o saatlerden önce 9,4 derece olacak. (konveksiyon dahil değil bile) GFS'nin beklediğinden 4,6C soğuk. Bu durumda sounding tablosundaki tüm değerleri paralel olarak 4,6C düşürüyorum.
886. 1132.E 8,1
882. 1195.E 7,8
876. 1278.E 7,4
869. 1386.E 7
862. 1495.E 6,3
853. 1624.E 5,8
845. 1755.E 9.7
833. 1935.E 5,1
822. 2108.E 8.4
811. 2280.E 3,8
796. 2522.E 3
781. 2756.E 1,7
764. 3022.E 1,7
746. 3316.E 0,6
726. 3638.E -0,6
705. 3977.E -1,9
Sadece yer seviyesi sıcaklığı düştüğünde diğerlerinde değişim olmadığında donma seviyesini 715 mb olarak hesaplamıştım. Ama yağış çok yoğun olduğu için soundingte yaptığım hesaba göre donma seviyesi 768 mb'da olacak. Fark ettiyseniz daha da alçalmış oldu. Deniz seviyesi basıncı ile arasında 239 mb var. Yani donma seviyesi 1885 metreye kadar alçaldı.
Şimdi hesapladığım donma seviyesinden Senirkent'in rakımını çıkarıyorum. 797 metre çıkıyor. Her 304 metrede 1,98 C düşüşe göre yer seviyesi 5,1 dereceye inmeli. Üstünde ise küçük bir enverziyon tabakası kalacak. Ama yağış zaten yüksekten geldiği için buraya ulaşabilecek. Şiddetli yağışla birlikte dolu ihtimalini çok arttırıyor bu soğuma. Senirkent'i ilgilendiren kısmı sadece doluydu.
Erciyes'in 2500 metreden yukarısında kar yağabilir. Daha önce oldu bu mevsimde. Bu geceyi merakla bekliyorum. Bütün hesabı bunun için yaptım evet. Yoksa ben ne yapayım senirkent'teki doluyu. Ayrıca Doğu Karadeniz yaylarında (> 2500 m) kar olabilir yarın. Temmuz ve Ağustos'ta Erciyes'te kar yağdığı olmuştu.
Yazıyı kontrol edeyim dedim üşendim. Aslında gayet normal olmasına rağmen yazın kar görecem diye (dağın tepesindekini) bu hesabı yaptım. Deliyim, havadelisi.