Beiträge von O Sistem Buraya Gelecek!

Meteorolojik Model Güncelleme Saatleri
06:30-08:15 (GFS Sabah)
09:00-10:00 (ECMWF Sabah)
12:30-14:15 (GFS Öğlen)
18:30-20:15 (GFS Akşam)
21:00-22:00 (ECMWF Akşam)
00:30-02:15 (GFS Gece)

    O bu değil de Ülkemiz son 500 yılda 850’de en soğuk kaç almıştır ?

    İstanbul sayfasında son 100 yıl İçin bi şeyler salladım ama son beş asırda hiç -20 ve altı girdi mi acaba

    Görüldüğü üzere NOAA NCEP -20 girdi derken ECM -16 anca girmiştir diyor ve ECM bana göre daha gerçekçi

    Geriye dönük veri toplama işinde hele hele 1900’lü yılların ilk 50/60 yılı ve 1800’lü yılların verilerin çoğunun tartışmalı ve algoritma varsayımı olduğunu düşündüğümü daha an önce yazmıştım



    Hocam alıntıladığım sorunuza ve yazınıza cevap verebilecek niteliğinde düşündüğüm (ve ayrıca bu yazıyı paylaşabilecek en mantıklı konunun bu konu olduğumu düşündüğüm için) çok konu dışına çıkmadan, Osmanlı döneminde kurulan meteoroloji istasyonlarında kaydedilen günlük hava olaylarının kayıtlarının ilk kez kalite kontrolünden sonra sayısallaştırılmasının hakkında yazdığım bu biraz uzun bir yazıyı burada paylaşıyorum müsaadenizle. :)--

    1896-1917 seneleri arasında ilk sorunuzdaki İstanbul'da 850 hPa değil, 2 metre sıcaklıkta -16.0°C kaydedildiği sistem var.

    Ama sıcaklıklar o zamanki kayıtlara __.0°C ya da __.5°C şeklinde yazılırdı. Yani noktadan sonra ya 0 ya da 5 yazılırdı, küsüratlar tam olarak bilinememektedir.




    1896-1917 seneleri arasında İstanbul, Halkalı'daki Ziraat Okulu'ndaki meteoroloji istasyonundaki kayıtların sayısallaştırılmış ve veriye dökülmüş haline ulaşabildim.

    Yazımın en sonunda geçtiğimiz Haziran (2023) ayında yayımlanan bu çalışmanın kaynağını bırakıyorum.


    Osmanlı'da 1896-1917 seneleri arasında her gün İstanbul, Halkalı'daki meteoroloji istasyonunun kaydettiği sıcaklık, yağış, nem vb. günlük hava olaylarının kayıtları tutulurdu. (1. Görsel)

    Sadece İstanbul'da değil, Anadolu'nun çeşitli yerlerinde de 1839 senesinden sonra günlük hava olayları da ölçülebiliyordu.


    Normalde günde 1 kere yapılan günlük hava olayları kayıtları, 1896, 1897 ve 1912 senelerinde günde 2 kere yapıldı. Fakat neden sadece bu 3 senede günde 2 kere kayıt tutulduğuna dair bir açıklama bulunamamıştır.


    Günlük hava olaylarının kayıtları genellikle sabah saat 8 ve akşam saat 7'de yapılırdı. (2. Görsel)


    3. Görselde, 1896'dan 2022'ye kadar Halkalı (mavi), Kandilli (kırmızı) ve Florya'da (mor) sıcaklık (°C) değişimini görüyoruz.




    Şimdi asıl Bu konuya özgü bilgiler ve alıntıladığım soru ve yazılarınıza cevap vereceğim kısımlara geçecek olursak:



    11-12-13 Kasım 1897 tarihlerinde İstanbul, Halkalı'da 3 gün üst üste, evet 3 gün üst üste sıcaklıklar 0°C üzerine çıkamamıştır.

    Kayıtlı tarihteki Kasım ayı efsane sistemidir. (4. ve 5. Görseller)



    Osmanlı verilerinde İstanbul, Halkalı'da sıcaklıklarda meteorolojik uç değerlere bakacak olursak:

    Kaydedilen en yüksek sıcaklık 40°C ile 9-10 Ağustos 1899'da kaydedilmiştir.

    Kaydedilen en düşük sıcaklık -16°C ile efsane 1907 senesinde 23 Ocak 1907'de kaydedilmiştir.



    (1060'lık İskandinav YB ile) Efsane 23 Ocak 1907 tarihinde İstanbul, Halkalı'da 850 hPa sıcaklık değil, 2 metre sıcaklık -16.0°C ölçülmüştür. (6. , 7. , 8. ve 9. Görseller)



    İnternette eskiden İstanbul için 1929 senesindeki -16.1°C veya -16.4°C rekor olduğu yazardı fakat MGM'nin arşiv sayfasında da en eski tarih artık 1950 olduğundan bu veriyi doğrulayabilecek resmi bir kaynağa ulaşamadım: Bu konu hakkında resmi bir veriye ulaşabilen varsa buraya atarsa sevinirim.



    Bu yüzden şimdi elimizdeki olan resmi veriyi göz önüne alırsak :

    Efsane 23 Ocak 1907 tarihindeki Halkalı'daki 2 metre sıcaklık -16.0°C değeri İstanbul için rekor sıcaklık değeri. (en başta dediğim gibi küsürat tam olarak bilinmemekle birlikte ve yukarıdaki yazdığım bilgi haricinde ve eğer yanlış hatırlamıyorsam)



    Diyebilirdiniz ki hocam zaten model arşivlerinden bakabilirdik diye fakat işte bu yüzden yazımın en yukarısındaki Cold.EFso hocamın 2. yazıyı alıntıladım.

    Hocamın orada dediği gibi ECMWF ERA5 ve NOAA modellerinin arşivlerinde gerçekten farklılık var. ECMWF modeli arşivde çok daha iyi. Fakat ECMWF modelinde en son 1940 senesine kadar bakabiliyoruz. Ondan öncesinde NOAA verileri bu yüzden çok da sağlıklı olmasa da yine yukarıda efsane sistemlerin model arşivlerini bırakıyorum.



    Çalışmanın kaynağı:


    Digitizing Ottoman daily weather observations of Halkali Agricultural School in Istanbul, Turkiye (1896–1917) - Yilmaz - Geoscience Data Journal - Wiley Online Library



    Aşağıda hazırlamış olduğum tabloda da tablonun çok uzun olmasını istemediğimden dolayı sadece 1896, 1897, 1898, 1899, 1900 ve 1907 tarihleri arasında her mevsimde yaşanan maksimum, minimum ve ortalama sıcaklıkları tablosu: Yukarıda yazdığım 1907 ve 1897 gibi efsane sistemlerin aralarında bulunduğu yılların tablosu: 1896-1917 yılları arasına attığım kaynaktan bakabilirsiniz.



    YılMaksimum sıcaklık (°C)Minimum sıcaklık (°C)Ortalama sıcaklık (°C)
    KışİlkbaharYazSonbaharKışİlkbaharYazSonbaharKışİlkbaharYazSonbahar
    189612.03.57.87
    189714.025.034.031.0−5.0−1.016.0−8,55.3612.2323.8914.25
    189822.032.034.536.0−9.0−8.010.00.05.8612.0821.7018.54
    189919.034.540.036.0−4.0−3.010.01.07.4113.8522.2417.65
    190017.028.038.031.0−2.0−6.010.53.06.8011.4023.6316.40
    190716.534.032.029.0−16.0−3,59.52.04.5710.8322.4915.55



    Ayrıntılar görselin ardından gelen başlıkta yer almaktadır


    Ayrıntılar görselin ardından gelen başlıkta yer almaktadır


    Ayrıntılar görselin ardından gelen başlıkta yer almaktadır






    11-12-13 Kasım 1897 tarihli Kasım ayı Efsanesi:



    archives-1897-11-11-0-1.png

    archives-1897-11-12-0-1.png





    1907 efsanesi:




    archives-1907-1-23-0-0.png

    archives-1907-1-23-0-1.png

    archivesnh-1907-1-23-0-1.png

    archivesnh-1907-1-23-0-0.png

    Yakında GFS ve ECM'yi kaale almayız umarım :)

    Modeller için yapay zeka geç bile kalmış olabilir. Bu kadar yüksek yanılma oranları can sıkıyordu bakalım ne gibi etkileri olacak.


    21 Kasım 2023 itibariyle son verilere bakacak olursak;


    GFS ve ECMWF modellerin başarılarını 0.85 olarak değerlendirirsek,

    GraphCast yapay zeka modelinin başarı oranı 0.95'lerde gözüküyor.

    GFS ve ECMWF modellerinde bir düşüş yaşanırken, o aynı aynı tarihte 0.10-015 oranında daha yüksek bir başarı sergiledi. (1. Grafik)


    GraphCast modeli özellikle son 1 haftadır olmak üzere son haftalardır (hatta veriye göre son aylardır diyebiliriz) GFS ve ECMWF modellerinden daha başarılı tahminler sunuyor.


    Aynı zamanda;

    Dün ECMWF ve GFS daha yeni -NAO görürken, GraphCast modeli 20 Kasım Pazartesi günü -NAO görmüştü bile.

    GraphCast yapay zeka modeli, en erken -NAO'yu gören model oldu. (2. ve 3. Görseller)


    GraphCast yapay zeka modeli, AI olduğundan kendi kendine öğrenen ve gelişebilen bir sistem olduğundan ilerleyen haftalarda, aylarda ve senelerde bu başarı oranını koruyabilecek, arttırabilecek ve global modelleri geride bırakmaya devam edebilecek mi göreceğiz.


    (1. Grafikte; Mavi: ECMWF , Kırmızı : GFS , Siyah : GraphCast)






    2023-2024 Kış Mevsimi: Kış gibi Kış:

    Fırtına, Yağmur ve Kar hepsinin olacağı bol yağışlı bir kış (ve tabii Karadeniz'de de bol sıcak çekirdekli siklon(lar))


    2023-2024 Kış Mevsiminde en az 1 tane İskandinavya'ya yerleşecek YB ile (çekirdeğin) kökeni Arktik-Sibirya bileşenli soğuk hava dalgasının 850hPa sıcaklıklarının Doğu Avrupa'ya, Romanya, Moldova dolaylarına -20°C ve Edirne, Kırklareli kuzeyine -15°C, -16°C ineceği ve Girit-Rodos arası AB oluşup, siklonu sağlam olan bir sistem gelecek. Ülkenin batısında hamleleri 90 km/h bulan Lodos ile başlayacak olan bu sistem, Ege Bölgesinde ve Batı Akdeniz'de sel olaylarına neden olacak. Kuzeybatı bölgelerinden başlamak üzere Karayele dönen ve sağlam rüzgar hamleleri ile yağışlar yoğun kara dönecek. Senelerdir doğru düzgün kar alamayan Batı ve Orta Trakya bu sistemde gayet iyi kar yağışı alacak. Tüm ülke bu bol yağıştan faydalanabilecek ve ülkenin çok büyük bir kısmında kar yağışları etkili olacak. Yüksek kesimlerimiz, iç kesimlerimiz ve doğu kesimlerimiz bu sistemde pert olacak. Bu sistemde İstanbul'da, Bakırköy sahilinde de, Moda sahilinde de, Tuzla sahilinde de 20 cm+ kar kalınlığı mümkün. İstanbul'un her yerinde kardan adam yapılabilecek bir sistem olacak. İzmir, Kordon'da kar topu savaşı yapılabilecek. Adana merkezde kar yağışları görülebilecek.


    Bu sene ülkemiz Kış mevsiminin her iki yarısında da neredeyse eşit derecede şanslı olacak.

    Ülke genelinde Aralık ayı sıcaklıkları normallerde ve normallerde yağışlı geçecek.

    Ocak ayı normaller ve normallerin altında sıcaklık ve normallerin üzerinde, bol yağışlı geçecek.

    Şubat ayında normallerde sıcaklıklar ve normallerde yağışlı geçecek.


    Bu kış mevsiminde rüzgar yönü olarak Lodos ve Karayel ikilisini daha çok ön planda göreceğiz.


    Kayak Merkezleri, İç ve Doğu ve Yüksek kesimlerimizde gayet iyi kar kalınlığı olacak, bu bölgelerimiz gayet iyi bir kış mevsimi geçirecek.


    Ocak ayı-Şubat ayında yine en az 2 tane kıyı şehirlere kar yapma potansiyeli olan sistemler gelecek. Bunlardan bir tanesinde tüm Karadeniz kıyıları çok iyi şekilde yararlanabilecek. Bu sistemlerde DEK ve özellikle geçtiğimiz senelerdeki gibi yine Karadeniz'de sıcak çekirdekli siklonlar çok daha ön plana çıkacak. Kısa süre içerisinde çok iyi kar yağışları alan yerler olacak. Bu sistemlerde ülke genelinde bol yağışlı olacak.


    Bol yağışlı geçecek olan bu kış mevsiminin sonunda Ülke genelinde özellikle İstanbul'da kuraklık konusunun artık gündemde olmayacağını tahmin ediyorum.





    2023-2024 Kış Mevsimi için Teleconnection kısmına bakacak olursak:


    Öncelikle güzel bir veri çalışmasını paylaşmak istiyorum. (1. Tweet gönderisi)

    1958'den beri tüm kış mevsimleri incelendiğinde ENSO ve QBO rüzgarları ile SSW displacement ya da split olayları ele alınmış. (1. Tweet gönderisi)

    Bu 1. tweet gönderisindeki linkten veya aşağıya bırakmış olduğum linkten El Nino ve Doğulu Qbo olan kışlarda yaşanan SSW (Displacement/Split) olaylarını bir tablo halinde görebilirsiniz. Kaynak bırakıyorum aşağıya:


    Şimdi elimizdeki verilerle baktığımız zaman El Nino ve Doğulu QBO şeklinde (Bu veriler, kayıtlı tarihte en az rast gelen kışlardan biri.) SSW yaşanmayan (yaşansa bile Troposfer ile etkisi olmayan) kışlara bakacak olursak: 1973, 1983, 1992 ve 2010 gibi kışlar var. Bu kış mevsimlerine baktığımız zaman genel olarak ılık geçen kış mevsimi de olmuş, genel olarak soğuk geçen kış mevsimleri de olmuş. Tam olarak bir korelasyon yok. (1992 Kışına 1991'deki Pinatubo yanardağının etkisini de ekleyebiliriz.)

    El nino ve Pozitif IOD olayları ilişkisine bakabildiğim kadarıyla 1997, 2006 ve 2015 kışlarını bulabildim.


    O zaman El Nino ve Doğulu QBO olduğu senelerdeki SSW yaşanan kışlara bakacak olursak:

    1958'den beri tabii SSW (Downward) olayının olduğu kış mevsimine baktığımız zaman bu sene SSW yaşanma ihtimali olayı geçen seneye göre daha yüksek (1. Görsel).

    Bu kış mevsimlerine baktığımız zaman (Bunu da belirtmeliyim: Bu sene Kasım ayında SSW beklenmiyor.) en iyi sayılabilecek 1969 kışı ön plana çıkmaktadır, bu kış mevsiminde 28 Kasım 1968 tarihinde SSW Split olayı gerçekleşmiş, bu olaydan 2 ay sonra 1 hafta arayla Ocak ayının son haftalarında sağlam sistemler gelmiştir: (2., 3., 4. ve 5. Görseller)







    SSW.xlsx
    Foglio1 SSW date,Split/Displaced,dSSW/nSSW,ENSO,QBO 50mb,LEGEND ENSO,LEGEND QBO,LEGEND dSSW/nSSW January 31, 1958,S,dSSW,E,W November 30, 1958,D,dSSW,E,E,E =…
    docs.google.com








    Aralık’ta 850’de -10’luk sistem alır mıyız ?

    Evet diyenler varsa lütfen sebep veya hislerini

    Hayır diyen varsa lütfen sebep veya hislerini

    Nötrüm diyen varsa da lütfen problemin ne olduğunu yazsınlar :))


    Son senelerdeki en potansiyelli Aralık ayı, bu Aralık ayı.

    Bu Aralık ayında, MGM'nin verilerinde artık kırmızı değil, mevsim normallerinde hatta belkide soğuk bir Aralık ayı görebileceğimizi tahmin ediyorum.


    Hocam iyi akşamlar, küresel iklim değişikliği ile ilgili sık sık paylaşım yaptığınız için size bir soru sormak istiyorum.

    Dünya üzerinde de daha önce soğuk ve sıcak dönemler olduğunu artık herkes biliyor, işin detayına hakim olmak ise çok güç günümüzde olan bilimsel gelişmeler buna yetmiyor.


    Sıcak periyottan soğuk periyota geçiş ile ilgili jeoloji ve volkanizma bilimi bize ne söylüyor.

    Jeolojinin geçmişte olan örüntüyü yakalaması kesindir, kayaçların yapıları değişir. Bu geçişler nasıl olmuş, jeoloji bilimi için 1000 sene uzun bir zaman değildir yer biliminde olan ölçümler bir iklim değişikliği olacağını bize haber ediyor mu merak ediyorum.


    İyi akşamlar hocam.

    Dünya'mız aktif bir jeolojiye ve tektonik yapıya sahip olduğundan bir atmosfere de sahip ve bu yüzden bir iklime sahip. 4.5 milyar yıllık geçmişe baktığımız zaman insan etkisi, beşeri faktör olsa da olmasa da doğal yollarla da iklim her zaman değişmiştir ve değişmeye de devam edecektir. Dediğiniz gibi Dünya'mız geçmişte bazen çok soğuyarak uzaydan bakıldığında bir kar topu halinde bile gözükmüş ve bazen de çok ısınarak ortalama sıcaklıklarda +14 sıcaklıklara kadar çıkmış.

    Sorduğunuz sorular biraz daha Paleoklimatoloji ve Stratigrafi disiplin dalları ile alakalı. Bu konular hakkında çok bir bilgiye sahip olamasamda cevaplamaya çalışırsam:

    Dünya'nın iklim geçmişini bilgilerini; Deniz Tabanı Çökelleri, Oksijen İzotop Analizleriyle, Fosilleşmiş Polenlerden, Mercanlardan,(önceki sayfada da paylaşılmıştı) Mağaralardaki dikit bilgilerinden, Dağlardaki buzullardan ve Gezegenin kara kutusu olarak geçen Güney Kutbu, Antarktika'dan (ve Grönland'da sayılabilir) bu yerlerden aslında yine Dünya'mızın kendisinden öğrenebiliyoruz. Kısa geçmişi de ağaçlardan anlayabiliyoruz. Bu ısınmaların veya soğumaların bir periyodik halinde olmadığını veya jeolojik ölçümler ile alakalı olmadığını biliyorum yani daha doğrusu bu konu hakkında çok bir bilgiye sahip değilim. Fakat şunu biliyorum kısa vadede (senelerce süre yani) bir soğumaya tekrardan gireceğine dair bir işaret yok. Ancak sadece şöyle olabilir: Dünya'daki süpervolkanlardan biri çok şiddetli bir şekilde patlarsa biz ancak o zaman soğuma evresine geçebileceğimizi söyleyebilirim. Tabii bunun yanında (Bu sene sonuna kadar palanlarımın arasında Küresel ısınma ve etkileri ülkemize etkileri hakkında açmayı planladığım bir konuda bu bilgi ve paylaşımları detaylandırmayı düşünüyorum.)

    Şunu da eklemek istiyorum 2 sene önce Hunga Tonga-Hunga Haapai volkanı güçlü bir şekilde patlamıştı. Bu volkandan atmosfere (stratosfere) kadar ulaşan 146 Trilyon gram su buharı göndermişti. Bu Stratosferin dinamiklerini etkiledi. Bu aşırı su buharı nedeniyle Dünya'nın şu anda ısınmasına katkısı olduğu da söyleniyor.


    Şüphesiz, dediğiniz gibi kayaların bozunmasında, kayaç döngüsünde bir iklim bağlantısı var. Yukarıda dediğim gibi buradaki jeoloji ölçümlerin kısa vadede bize bir yol gösterdiği veya haber verdiği hakkında çok bir bilgim yok maalesef. Ancak milyon seneler içerisinde şöyle olabilir: İklimi, Levha tektoniği yüzünden orojenez (dağ oluşumları) etkiler ve kıtaların hareketi sonucu İklimde önemli rol oynayan Okyanus Akıntılarını yönünü değiştirme/bozma olabilir. Okyanus Akıntıları da iklim üzerinde önemli rol oynar.


    Okyanus Akıntılarınada değinmişken özellikle Kuzey Atlantikte etkili olan Atlantik Meridyonel Devir Dolaşımı (AMOC) tuzlu su oranı ve daha az tuzlu su oranların değişimiyle bu okyanus akıntısında bir çökme meydana gelirse Avrupa Kıtasının geneli çok ciddi soğuyacak.


    Güneş'ten gelen enerji ve Güneş'teki Lekeler ile Sıcaklık ve Kuraklık arasında ilişki olabileceğine dair çalışmalar var.


    Dünya'nın yörüngesindeki değişimler ve ekseninde yalpalaması sonucunda bile İklim ile bağlantılar olabileceğine dair çalışmalar var.


    1. Haritada görüldüğü üzere verilerden alınan bilgiler üzerine 20.000 sene önce itibaren Dünya'mızın sıcaklığı artmaya başladığı görülüyor. Ondan öncesinden çok kısa süre içerisinde ciddi anomali sapmaları yaşayan Dünya'mız, artık daha sakin anomaliler şeklinde yükselmiş. İçinde bulunduğumuz Küresel Isınma'nın son 200 senesinede bakacak olursak beşeri faktörünün burada çok önemli rol oynadığı kesinlikle göz ardı edilemez.


    Dünya'da Kayıtlı Tarihte ilk defa, 17 Kasım 2023 tarihi itibariyle 2.07°C ile günlük küresel ortalama sıcaklıkları 2.0°C'yi geçti. (1. Görsel)


    Bugün açıklanan yeni verilere göre de 18 Kasım günü de günlük küresel ortalama sıcaklıklarında 2.0°C geçilmiş. Yani 2 gün art arda günlük küresel ortalama sıcaklıklarında 2.0°C geçildi. (1. Görsel)

    Aşağıya alıntılamış olduğum yazımda da bahsetmiştim, 2024 yılında +2.0°C göreceğimizden bahsetmiştim ki şimdiden görmeye başladık. 2016 senesinde de olduğu gibi El Nino olayının bu durum üzerinde çok büyük bir etkisi olduğu aşikar. Fakat Dünya'mızın küresel iklimi artık bir kırılma noktasından geçiyor gibi duruyor. Hızlı bir şekilde gerçekleşen küresel ısınma ve buna bağlı olarak değişen iklim çok büyük sorunlara neden olacak.



    Aynı zamanda Hawaii'de, Mauna Loa Dağı'nda atmosferdeki Karbondioksit (CO₂) ölçümleri yapılıyor ve son 1 haftadır aşırı düzeyde bir artış yakalandı. Neden olduğuna dair bir fikrim yok. Tarihte böyle oldu mu bilmiyorum. 2 gün içerisinde 2 ppm artmış, bu aşırı ciddi bir artış. Günlük küresel ortalama sıcaklıklarında rekorlar kırılmasının nedenlerinden biri de bu durum, aşırı artış gösteren CO₂. (3. Görsel)




    2024 senesinde kayıtlı tarihte hiç karşılaşmadığımız küresel ortalama sıcaklıkları ile karşılaşacağız ve hatta bazı senaryolara göre 2024 yılında Küresel Ortalama Sıcaklıkları 2.0°C üzerine çıkacak.


    Bu nedenle, Doğal Afetlerin yaklaşık %90'ı hava, su ve iklim ile ilgili olduğunu söyleyecek olursak, 2024 senesinde Dünya'da yıkıcı doğal afetlerin (Sel, Kuraklık vb.) sıklığı ciddi bir şekilde artacaktır.





    Hocam çok güzel bir özet olmuş ellerinize sağlık. Barış hocayı yakından takip etmeye çalışıyorum ancak bu WRF çalıştırmasına daha önce rastlamadım. Açık bir paylaşımsa buraya da bağlantı linki bırakabilirseniz çok sevinirim.


    Bir de ufak bir not düşmek istiyorum, ICON.eu modeli yaklaşık 7km çözünürlükte, bu çalıştırma da yaklaşık 4km çözünürlükte. Yani topografya olarak çok detaylı bir çalıştırma değil. O yüzden bölgesel baktığımızda 2m sıcaklık ve kar yağışı değerlerinin aşırı doğru olduğunu görüyorum. Aydos ve çatalca radar gibi çok geniş alana yayılmayan tepelik alanlar tahminci hocamızın çalıştırdığı 1km çözünürlükteki WRF'de bile tam olarak doğru görünmüyorlar (ortalama yükseklik alındığı için, elbette rakımları zirveden daha az olarak hesaplanıyor) Bu sebeple bence -'li değer göstermemesi gayet olağan :)


    Hocam öncelikle teşekkür ediyorum. Romanya WRF modelini gerçekten başarılı bulduğum için sistemleri oradan takip ederim. Geçtiğimiz senelerdeki sistemlerde aynı bugünkü sistemde olduğu gibi gayet başarılıydı. -'li değerler konusunda orada kastetmek istediğim ise modelden bağımsız olarak, böyle bir sistemde -'li değerler görülmesiydi. Yoksa dediğiniz gibi çözünürlüğe göre bakacak olursak İstanbul'un büyük bir kesiminde 0-2°C sıcaklıklar ve yağış konusunda gayet tutarlı bir tahmin yapmış Romanya WRF modeli.


    İTÜ'den Sinan ve Barış hoca tarafından çalıştırılan WRF modelini ise Sinan hocanın Twitter'ında (yeni adı X) tweet gönderisinden buldum:

    Açık bir paylaşımına ulaşamadım. (İTÜ'nün kendi WRF modeli de var ama çalıştırılan bu WRF modeli başka.) Kaynak:


    Sinan Şahinoğlu on X: "Simülasyonun saatlik sonuçları, kar yağışı 00UTC'de başlar demiş. Diğer modeller (ICON, ECMWF, ARPEGE) sabaha karşı başlar diyor. Kazanan kim olacak veya olacak mı görelim 😎 https://t.co/fhxqSNH2kl" / X (twitter.com)

    Ekim ayına ve Kasım ayının ilk 15 gününe bakacak olursak Balkanlar için sıcaklıklar normaller üstü sıcaklık anomalileriyle geçmiş. Soğuk diyebileceğimiz bir Balkanlar yok.

    Deniz yüzeyi sıcaklıkları da Karadeniz'de (Marmara'da farksız sayılmaz) normallerin yaklaşık 5°C üzerinde.

    Burada : RE: Şahsi Tahminler ve Yorumlar (2022/2023 Kışı) paylaştığımda WRF modelleri İstanbul yüksek kesimlerinde 0-2°C arasında sıcaklık tahmin edilirken, iki istasyon sıcaklıkları sıfırın altında, eksili (-) değerler bile gördü.

    2006 Kasım'ından sonra, soğuk olmayan Balkanlar ve Karadeniz'de oluşan siklon ile şiddetli Karayel ve 850 hPa sıcaklıklarının -4 girmesiyle İstanbul'da etkili olan kar yağışları ve Aydos'ta en az 10 cm kar.


    Dünle beraber özellikle yağış durumuyla Karayel (dikey karışım) çok önemli bir rol oynayarak Kasım ayında yaşadığımız bu sistem unutulmazlar arasına girmiştir.



    15 Ekim 2023 - 15 Kasım 2023 tarihleri arası Balkanlar'da sıcaklık anomalisi normallerin epey üzerinde:



    Bu gece yarısından sonra ve sabah erken saatlerde, saat 4-5-6-7 gibi şiddetli karayel fırtınası ile İstanbul'un yüksek kesimlerde birkaç saatlik (sulu) kar yağışı güzel görsel şölen yaşatabilir. Rakım yükseldikçe arabaların, çatıların üstünde, bir ihtimal yerde de kalitesiz de olsa geçici kar olabilir. Yarın sıcaklıkların yükselmeye başladığı andan itibaren yağışın yağmura dönmesiyle kar hızlıca erir. Yarın öğle vaktine doğru camdan dışarı bakan kar namına hiçbir şey göremez.


    Romanya WRF modelinde sabah saat 5-6-7 gibi İstanbul'un yüksek kesimlerinde hava sıcaklıkları 0 - 2°C ve dewpoint değeri de 0 - 2°C'lere kadar düşüyor. Modelin Kar suyu eşdeğeri (kar yağışında yer alan toplam sıvı yağış miktarı diyebiliriz) verilerine baktığımız zaman 2-3 mm gözüküyor.


    İTÜ'den Sinan Şahinoğlu ve Barış Önol tarafından çalıştırılan GFS merkezli WRF modeli de İstanbul'un yükseklerinde gece saat 3 gibi kar başlar demiş.







    Avrupa yakası birçok istasyonda rüzgar lodosa döndü siklon hareketinden dolayı sanırım


    İstanbul genelinde meteoroloji istasyonlarının neredeyse hepsinde rüzgar yönü artık günbatısı (kısmen lodos yönlü) olması siklon hareketinden dolayı. İlerleyen saatlerde karayele dönüş yapacak.


    Bu saatlerde beklenen durum gerçekleşiyor. Romanya WRF modeli saat 23.00 için rüzgar durumu:



    Fırtına, Yağmur ve Kar hepsinin olduğu son dönemlerin meteorolojik bakımından en aksiyonlu bu hafta sonundaki Kış provası niteliğindeki Sonbahar fırtınasını afetsiz olmasını temenni ediyorum.


    ECMWF modelinin Şiddetli/Extreme hava tahmin indexi (Extreme Forecast Index (EFI)) tahminine baktığımız zaman yarın rüzgar ve rüzgar hamleleri için en son seviyeden uyarı verildi.






    Çatalca Radar Sahası an itibariyle 5.4°C.


    ÇATALCA RADAR SAHASI

    18 Kasım - 11.30(Yükseklik: 381m)
    5,4°C

    1 sene önce bugün hep beraber, o zaman bizim ülkemizde kurak ve durgun geçen havalarda, ABD, Büyük Göller Bölgesindeki bu Extreme Göl Etkisi Kar Yağışlarını takip ediyor ve izliyorduk.


    Yaklaşık 30 saatte New York eyaletindeki, Hamburg kentinde 206 cm kar kalınlığı ölçülmüştü.

    24 saat dolmadan Orchard Park kasabasında 167 cm kar kalınlığı ölçülmüştü.


    1. yıl dönümünde bu efsane sistemi yad ediyorum.




    Kasım ayında değil fakat Eylül ayında yaşadığımız sinoptik, konum, rota/güzergah ve derinlikleri farklı olsa da Karadeniz Bölgesini ve İstanbul şehrini de etkileyen 3 tane olan 27 Eylül Siklonlarına tekrardan tek tek bakalım.


    27 Eylül 2005

    27 Eylül 2008

    27 Eylül 2014


    Hafta sonundaki muhtemel siklonu , UKMO modelinin bu akşam güncellemesine göre rüzgar hızı bakımından en çok benzettiğim sistem 27 Eylül 2008 siklonu. Bu siklona tekrardan hep beraber bakacak olursak:


    27 Eylül 2008 siklonunun Kocaeli-Sakarya sınırından karaya çıkmasından 1 gün önce 26 Eylül 2008'de İstanbul'da kayıtlı tarihteki (1934 senesinden beri) en şiddetli rüzgar hamlesi rekoru kırılmıştı.

    26 Eylül 2008 tarihinde İstanbul, Kandilli Rasathanesi'nde Karayelin ani rüzgar hamlesi 140 km/h olarak kaydedilmişti. Bu Karayelin 140km/h ani rüzgar hamlesi çok ciddi bir değerdir ve zaten yukarıda yazdığım gibi rekorun kırılmasına neden olmuştur. (1. ve 2. Görsel) Bu siklonun gözü Kocaeli-Sakarya çıkmasına rağmen İstanbul, Çatalca 217 mm ve İstinye 80 mm yağış kaydetmiştir. Sistemin en efsane yerlerinden biri olan İstanbul, Çatalca, Çilingoz sadece 48 saat içerisinde 480 mm yağış kaydetmişti.

    Bu şiddetli rüzgar hamleleri nedeniyle 1 tanker gemisi ile 1 gemi karaya oturmuştu. Şişli-Kuştepe Camii'nin minaresi de yıkılmıştı.

    Bu siklon, Şiddetli Rüzgarlarıyla ve Aşırı Yağışı olan bir siklon olarak uzun süre daha hafızalarda kalmaya devam edecek.

    1. Görsel'de bu siklonun radar görüntüsü gif şeklinde var. Siklonun gözünün Kocaeli-Sakarya sınırında karaya çıktıktan hemen sonra nasıl dağıldığını görebilirsiniz.



    27 Eylül 2014 siklonu sisteminde 23 Eylül 2014 günü İstanbul'da 100 km/h rüzgar hamleleri görülüyordu. (Resmi olmayan verilere göre İstanbul, Kumköy'de 144 km/h ani rüzgar hamlesi görülmüştü.) Aşırı yağışta buna eşlik ediyordu. "Oyuk" İstanbul, Anadolu Yakasının üzerindeydi. (3. ve 4. Görsel)


    27 Eylül 2005 sisteminde 80 km/h+ rüzgar hamleleri görülüyordu. Şiddetli yağışlarda eşlik ediyordu. (5. Görsel)


    Bu siklonların hepsi Eylül ayında yaşanmıştır.


    15 Kasım 2023 verileri Karadeniz deniz yüzeyi sıcaklık anomalilerine baktığımız zaman normallerin +5°C üzerinde, bu değer ciddi bir sapma değeri (6. Görsel).

    Kasım ayındaki, bu hafta sonundaki siklonun potansiyeli, aynı yukarıdaki siklonlar gibi güçlü Karayel rüzgar hamleleri ile yükseklerede olsa kar yapma ihtimalinin olma olasılığıdır bu yüzden takibe devam. Zararsız ve Afetsiz, hafızalara kazanacak bir sistem temenni ediyorum.






    animation_27_eyl_2008.gif

    Karadeniz Su Sıcaklıkları: Yeni Bir Kaynak
    Linki burada: Bugünkü (11 Ağustos 2010) görüntü: Bu sene, aşağıdaki gibi oluşumlar görmemiz gayet olası: Eylül 2008’de görülen yukarıdaki siklon, İstanbul’da…
    havadelisi.com


    Hafta Sonu Eğlencesi: Yağmur ve Fırtına
    Bir Erdem Erdoğan & Ozan Mert Göktürk ortak raporudur. ————– Şu saatler itibariyle (Cuma öğlen 13.00 civarı) Orta Avrupa ve Balkanlar üzerinden gelen soğuk ve…
    havadelisi.com




    bg-18-3173-2021-f01-web.png





    Bol Orta Akdeniz siklonları sayesinde (Doğulu QBO + El Nino etkisi diyebiliriz) Alpler son 6 senenin en iyi kar kalınlığına sahip. (1. Görsel) 3000 metre rakım üzerinde 1 metre+ kar kalınlığı var. (2. Görsel)

    Bizim içinde ülke geneli olarak son dönemlerin ve içinde bulunduğumuz sürecin özellikle kuraklık anlamında nihayetinde en iyi günlerine kavuşmuş bulunmaktayız.

    Yağışlı günlerimiz daha da devam edecek. Kış mevsiminde de mevsim normalleri ve yer yer normallerin üstünde yağışlı süreç devam edecek gibi duruyor.



    Image

    Image



    3 Aylık Kuraklık Haritası