Samsun İline Dair Detaylı İklim Analizi

Meteorolojik Model Güncelleme Saatleri
06:30-08:15 (GFS Sabah)
09:00-10:00 (ECMWF Sabah)
12:30-14:15 (GFS Öğlen)
18:30-20:15 (GFS Akşam)
21:00-22:00 (ECMWF Akşam)
00:30-02:15 (GFS Gece)
  • Yeni bir bilgi!!!


    Daha önce Samsun'da dağların neden diğer Karadeniz şehirleri kadar yüksek olmadığını sorgulamıştım ancak yürütebildiğim tek mantıklı sonuç Kızılırmak ve Yeşilırmak'ın dağların altını oyarak ve üstten törpüleyerek yükseltisini düşürmüş olabileceği idi.
    Yeni edindiğim bilgide fay hattının geçtiği coğrafya ya düz olurmuş yada hafif tepelik. Samsun'unda en güneyindeki Havza ve Vezirköprü ilçelerinden fay hattı geçmektedir. Havza'nın doğu ve güneydoğusunda kalan Akdağ 2062 metre, Vezirköprü'nün güneyinde kalan Kunduz Dağı ise 1800 metredir. Yani eğer fay hattı geçmemiş olsaydı bugün Havza ve Vezirköprü daha yüksek olacak bu saydığım iki dağda daha kuzeyden itibaren yükselmeye başlayacağı için 2500 metreyi aşan 3000 metreye yaklaşan dağlar olacaktı diğer şehirlerin yükseltisini yakalayacaktı.


  • Evet, anlatmak istediğim Samsundan doğuya gidildikçe Ünye den itibaren dağları daha yakın görüyorsun. Samsun çok tuhaf bir yer ama çok güzel bir şehirdir.


    Bafra ve Çarşamba Ovaları hariç Samsun'da da dağlar yakın denize aynı durum.


  • Samsun merkez oldukça şansız ama bir kere kütleler vurmaya başladı mı genelde israrcı oluyorlar ve Bafra-Onduzmayıs-Merkez hattı kopuyor.


    Merkez ayrılıyor genelde batıdan bazen Atakum'da eşlik ediyor merkeze Samsun'un batı ilçeleriyle irtak sistemi azdır doğusuyla daha çok ilişkili.

  • Samsunda doğdum ve 5 yaşından beri ilkadım ilçesindeyim,çoğu kez samsun merkezde yoğun caphe yağışının ardından soğuğun tam oturduğu saatlerde yağışın zayıflamaya başlayıp kesildiğini çok gördüm ve bu anlarda sinir krizleri geçirdik hep,ama şu durumda var samsun merkeze bazen yağış resmen hapsoluyor ve bütün yükünü boşaltıyor,2 sene önce aralık sisteminde yağıştan 1 gün sonra atakum tarafına gittim ve baruthaneye kadar örtü varken orayı geçtikten sonra nerdeyse kar yoktu canik ilkadım ve atakum bazen çok farklı hava olayları yaşıyor,atakumda sağanak varken ilkadımda damla düşmüyor yada tam tersi,birde şu var bahar ve yazın bi arkadaşın dediği gibi çorum amasya ve iç kesimlerde oluşan kuvvetli konvektif fırtınalar samsun merkeze kadar ulaşabiliyor,önceki yaz 2 defa samsun kuvvetli dolu yaşadı,buda dağlar ve yerşekilleriyle alakalı sanırım,bu sistemde az yada çok kış ve kar başlangıcı yapıcaz uykular kaçacak yani inşallah güzel örtü olur


  • Samsunda doğdum ve 5 yaşından beri ilkadım ilçesindeyim,çoğu kez samsun merkezde yoğun caphe yağışının ardından soğuğun tam oturduğu saatlerde yağışın zayıflamaya başlayıp kesildiğini çok gördüm ve bu anlarda sinir krizleri geçirdik hep,ama şu durumda var samsun merkeze bazen yağış resmen hapsoluyor ve bütün yükünü boşaltıyor,2 sene önce aralık sisteminde yağıştan 1 gün sonra atakum tarafına gittim ve baruthaneye kadar örtü varken orayı geçtikten sonra nerdeyse kar yoktu canik ilkadım ve atakum bazen çok farklı hava olayları yaşıyor,atakumda sağanak varken ilkadımda damla düşmüyor yada tam tersi,birde şu var bahar ve yazın bi arkadaşın dediği gibi çorum amasya ve iç kesimlerde oluşan kuvvetli konvektif fırtınalar samsun merkeze kadar ulaşabiliyor,önceki yaz 2 defa samsun kuvvetli dolu yaşadı,buda dağlar ve yerşekilleriyle alakalı sanırım,bu sistemde az yada çok kış ve kar başlangıcı yapıcaz uykular kaçacak yani inşallah güzel örtü olur


    dediklerinin hepsi doğru.

  • Orta Karadeniz'de ve Bolu, Düzce civarlarında ovaların olmasının sebebi fay hattıdır bunu daha önce de söylemiştim zaten bu yüzden Samsun'da dağlar gerektiği kadar yükselememiştir ayrıca Kızılırmak ve Yeşilırmak'ta dağları yüksekliğini düşürmüştür hatta eğer dikkatlice bakarsanız Samsun'da Vezirköprü-Bafra sınırında Kızılırmak birden doğuya dönmüş Sinop kıyılarından dökülecekken tektonik hareketler nedeniyle Bafra kıyılarından dökülmüş ve bugün Bafra Ovası'nı oluşturarak Samsun'un başına bela olmuştur :D

  • Okuması biraz uzun bir yazı olacak okuyan herkese teşekkürler :)


    Biliyorsunuz ki Anadolu coğrafyası Afrika Kıtası'nın kuzeybatıya hareketi nedeniyle Arap Levhası'nı sıkıştırması sonucu o da bizi sıkıştırmaktadır. Bu sıkıştırma doğu bölgemizi etkilemektedir. Arap Levhası Türkiye'de Güneydoğu Anadolu'ya kadar uzanmakta, dağların başladığı Doğu Anadolu'dan itibaren Avrasya Levhası başlamaktadır. Arap Levhası'nın sürekli sıkıştırması nedeniyle kırıklar yani fay hatları oluşmuştur. Ancak bu yeryüzüne yükselme olarak yani dağ biçiminde yansımıştır. Arap Levhası'nın daha çok sıkıştırdığı yerler daha çok yükselmiştir. Bu nedenle Türkiye'nin en yüksek dağları Doğu Anadolu bölgesi'nde sonra da Doğu Tprpslar ve Doğu Karadeniz'de bulunmaktadır. Volkan patlamaları nedeniyle kısmen Sivas ve Kayseri çevresi de bu sıkıştırmadan etkilenmiştir. Sıkıştırma batıda Samsun'un orta kesimlerine kadar ilerlemiş buradan sonra dağlarda değişim olmuştur.



    Konumuz Samsun olduğu için tabi ki bu ilin üzerinden gideceğim ancak iklimden çok coğrafyayı ilgilendiren bir konu olacak.
    Samsun, her ne kadar Orta Karadeniz Bölgesi'n de gibi aktarılsa da, Orta Karadeniz hem yer şekli olarak hem de iklim olarak Samsun'un en güneyinde ki Havza ve Vezirköprü ilçeleri ile Amasya, Tokat ve kısmen Çorum'da yaşanır. Samsun yer şekilleri olarak daha çok Doğu Karadeniz'e sonra da Batı Karadeniz'e benzer. İklim de yer şekilleriyle pareleldir.
    Samsun Arap Levhası'nın baskısından yarı yarıya etkilenen bir il diyebiliriz. İlk olarak en çok etkilenen Salıpazarı, Ayvacık, Ladik ve Çarşamba yöresine ait bölgeden başlayalım.


    Gördüğünüz gibi Doğu Karadeniz'den ne farkı var? :) Fotoğraf Ayvacık'a ait. Bu bölge hem doğuya hem de güneye yakın olması nedeniyle sıkıştırmadan en çok etkilenen yer olmuş Samsun'da. Aşağıda görülen Erbaa tektonik ovadır. Burada ki dağlar son derece dik bu yüzden de kolay yükselmiştir.



    Şimdiki fotoğraf ise Canik yöresinden geliyor.

    Farkettiniz mi? Zaten haritadan anlaşılıyor dağlar fazla yüksek değil ve kabarık değil. Belki kıyıya daha yakın olduğu içindir diyebilirsiniz. Evet doğruluk payı var ancak dikkat ederseniz içeriye bir hayli gittiği halde fazla yükselememiş dağlar. Fotoğrafta da görüldüğü gibi yine yamaç var ancak Ayvacık'taki kadar dik değil daha yavaş yükseliyor. Fakat dağ sıralanışı aynı yine doğu Karadeniz dağlarını anımsatıyor sadece az bir şey daha dikliği az.


    Nedir bu dağ şekli geyiği?

    Samsun'da başta da dediğim gibi büyük kısmı Doğu Karadeniz' benzer bir kısmı da Batı Karadeniz'e. Doğu Karadeniz'e benzeyen kısımdaki dağlar doğu-batı yönlü sıralanmıştır. Aslında Karadeniz'in tamamında dağlar denize paraleldir ancak dağların kendine has sıralanma şekilleri vardır.

    Görüldüğü gibi 'T' şeklinde olan yerler Doğu Karadeniz dağları özelliği göstermektedir. Koyu yeşil ile çizdiğim yerler ise kuzey-güney doğrultuda sıralaran daha çok Batı Karadeniz'de gördüğümüz dağ sıralarıdır. Bunun sebebini de açıklamıştım, Arap Levhası'nın baskısının bittiği yerde dağlar şekil değişikliğine uğramış. Doğu Karadeniz dağ özelliği güneyde ve en batı da Samsun-Havza yolunda bulunuyor. Kıyılarda ise haritada net görünmese de Samsun'u bilenler açısından benim mavi ile göründüğüm konumun batısında bulunan Atakum ilçesinde ve zaten gerisinde ki dağlardan da anlaşılıyor Doğu Karadeniz dağları son buluyor. Atakum'dan sonra dağ sıraları değişime uğruyor.

    [color=#00FFFF]Bu fotoğrafta Nebiyan Dağları'ndan... Şimdi kuzey-güne ve doğu-batı meselesi gözle görülüp kolay anlaşılacak bir şey değil. Ancak ben Trabzonlu doğu-batı yönlü dağlara çok alışığım. Oturduğum yerde de doğu-batı yönlü dağları görüyorum bu yüzden göz aşinalığım var birbirine çok benziyor. Ama aynı şekilde Samsun'un batısına doğru hareket ettiğimde mesela Atakum'dan baktığımda onun batısında bulunan dağların daha farklı olduğunu anlıyorum. Bunu herkesinn anlaması zor hele çıplak gözle çok zor. Haritadan daha kolay anlaşılıyor. Yukarıda fotoda eğer çok dikkatli bakarsanız dağların sırayla yükseldiğini yönlerinin ise kuzeye ama büyük ihtimalle güneye doğru gittiğini anlayabilirsiniz.

  • Karadeniz’in yüzey sularında, saat yönünün tersine bir akıntı sistemi vardır. Sular, Anadolu kıyıları boyunca doğuya doğru hareket eder. Bu dolaşım halkası, bütün kuzey ye batı kıyıları boyunca ilerleyen suların İstanbul Boğazına yönelmesiyle kapanır. Büyük bir halka oluşturan bu dolaşım sistemi içinde iki küçük dolaşım halkası bulunur. Doğudan kuzeye doğru ilerleyen suların bir bölümünün Kırım Yarımadasına
    Karadeniz çarparak güneye dönmesi, Karadeniz’in doğu kesiminde küçük bir akıntı halkası oluşturur. Kırım Yarımadasının batısında da buna benzer bir başka halka vardır. Azak Denizinin içinde Karadeniz’deki dolaşım sistemiyle aynı yönde hareket eden akıntılar vardır. Karadeniz’deki akıntıların hızı genel olarak kışın saniyede 8-9 cm, yazın saniyede 15-18 cm kadardır.



    Kaynak: Karadeniz https://www.msxlabs.org/forum/…adeniz.html#ixzz5BM1aEI4B
    forum.havaforum.com/attachment/21446/

    Yukarıdaki resim akıntı haritasıdır.


    Şimdi bu paragraf bize ne diyor?


    1- Karadeniz'de saat yönünün tersine bir akıntı mevcuttur. Bu akıntılar Batı ve Doğu Karadeniz olarak ikiye ayrılıyor.
    2- Akıntıların ikiye ayrılmasına sebep Kırım Yarımadası ve kısmen Sinop Burnu'dur.
    3- Akıntıların orta kesimlerinde yavaşlama vardır. İki akıntının birbirinden ayrıldığı noktada bize göre Orta Karadeniz' denk gelmektedir.


    Samsun'da dağların daha alçak olması, kıta sahanlığının geniş olması nedeniyle Bafra ve Çarşamba Ovası oluştu diyorduk. Evet bunlar nedenlerden ikisi. Ancak koskoca Karadeniz kıyımız boyunca neden sadece Samsun'da ova oluştu? Çok daha alçak olan Marmara ya da Yıldız Dağları'nda delta ovası oluşamaz mıydı? İşte oluşamamasının nedeni bu akıntılar. Akıntılar Doğu ve Batı Karadeniz'de çok güçlü olduğu için zaten delta ovası olması zor olan bölgeler olduğundan akıntılarda engel çıkarıyor. Samsun'da ise akıntılar dub alanında kalıyor ve denize dökülen yükün deniz tarafından yutulması zor oluyor ve deltamızı oluşturuyor.


    Bu duruma en güzel örnek olarak Sakarya Ovası'nı verebilir. Çok malzeme taşımasına rağmen kıyılardaki güçlü akıntı nedeniyle kıyıda delta ovası oluşamamaktadır.


    Deniz tahminlerini oluştururken MGM'de bu akıntıları dikkate almaktadır aşağıda görüldüğü gibi.
    forum.havaforum.com/attachment/21448/