Zitat
1. Sıcak Cephe
2. Soğuk Cephe
Soğuk Cephe Manzaraları
Atmosferin sıcaklık ve nem bakımından aynı özellik gösteren büyük parçalarına hava kitlesi denir.
Hava kitlesinin oluşum alanı, deniz yüzeyine rastlıyorsa, bu hava kitlesine denizel hava kitlesi denir. Kara üzerinde oluşan hava kitlelerine de karasal hava kitlesi denir.
Hava kitleleri oluştukları yere göre de isim alırlar. Başlıcaları tropikal ve kutup hava kitleleridir. Hava kitlelerinin yer değiştirmesi hava durumu bakımından önemlidir.
Örneğin, Tropikal bölgede oluşmuş bir hava kitlesi Türkiye'yi kapladığı zaman sıcaklık yükselir. Kuzey kutup bölgesinden gelen bir hava kitlesinin yayılmasında ise Türkiye'de sıcaklık azalır.
Farklı özellikteki hava kitlelerini birbirinden ayıran sınıra ise cephe denir. Cephelerde çeşitli atmosfer olayları meydana gelir. Cephe boyunca karşılaşan iki hava kitlesinden, sıcak olan soğuk olanın üzerinde yükselir. Yükselme soğumaya, bulutların oluşmasına, sislere ve yağışlara neden olur.
Birbirine göre sıcak ve soğuk hava kitleleri karşılaştığı zaman daha sıcak olan hava soğuk olanın üzerinde yükselir. Yükselen hava, üzerinde basınç azaldığı için genişler ve soğur. Bu genleşme ve soğuma sırasında da stabilite azalır. Dolayısıyla bir süre sonra konveksiyon başlar, bulutlar yağmura neden olacak kalınlıklara kadar gelişebilir.
Cephenin oluştuğu sınır bölgede havanın yükselmesi nedeniyle basınç düşer. Basınç düşünce hava alçak basınç bölgesine akmaya çalışır, ancak coriolis kuvveti sonucu alçak basınç merkezi etrafındaki saat yönünün aksine olan dönüş başlar. Bunun sonucunda alçak basınç merkezinin (antisiklon) bir tarafında (kuzey yarımkürede batı tarafında) soğuk hava sıcak havanın altına girer (soğuk cephe - hareket yönüne bakan mavi üçgenlerle gösterilir). Merkezin diğer tarafında (kuzey yarımkürede doğu tarafında) da sıcak hava soğuk havanın üstüne tırmanır (sıcak cephe - hareket yönüne bakan kırmızı yarım daireler ile gösterilir).
Kutuplardan ani kopmalarla gelen soğuk hava ile aynı yönde olduğu için soğuk cephenin ilerleme hızı sıcak cepheden yüksektir. Bu nedenle cephe sisteminin gelişimi sırasında soğuk cephe sıcak cepheye yaklaşır ve bazen yakalar.
Orta enlemlerdeki cephelere, kutuplardan gelen soğuk hava kökenli oldukları için polar cephe denir.
Cephe sistemleri fırtına ve aşırı yapışın nedeni oldukları için meteorolojik tahminlerde en önemli yeri tutarlar. Uydu fotoğraflarında λ (lambda)'yı andıran karakteristik şekli bulutlarda çok net gözükür.
