Merhaba, herkese iyi günler. Aklıma takılan bazı sorularım var ve cevap bulma ümidiyle, bilginize ve fikrinize sığınarak buraya yazmak istiyorum, cevaplarsanız memnun olurum. Eğer yanlış yere paylaştıysam affola.
1- Bazen kümülonimbus bulutlarının gece oluştuklarını gözlemliyorum, bu bulutlar gece vakti nasıl oluşur? Gece termaller en büyük etkeni güneş(ısı) yok iken nasıl bu kadar güçlü olup böyle bir buluta sebebiyet verebilir? Bunu tetikleyen şeyler nelerdir?
2- Bir kümülüs bulutunun dikey olarak gelişmesinde gizli ısının rol sahibi oynadığı biliniyor. Nasıl ki su, buhar halinde iken sıvıya dönüştüğünde havaya ısı veriyorsa aynı şekilde atmosferde damlacıklar oluştuğunda da etrafa ısı verir ve çevredeki hava biraz daha ısınarak havanın daha genleşmesine, dolayısıyla daha yukarı doğru yükselmesine yol açar ve bu duruma da gizli ısı denir.
Fakat benim anlamadığım şey şu; sıcak ve nemli hava yukarı doğru yükselirken, titreşimi daha fazla olan taneciklerin(sıcak hava) titreşimi daha az taneciklere çarparken(soğuk hava) daha az titreşime sahip olan soğuk havada neden daha önce bulutlaşma olmamış? Sıcak havadaki moleküller daha yukarıdaki "soğuk havadaki moleküllere" çarpıyorsa buradaki soğuk havada olan moleküller neden birleşip bir bulutsu oluşturmuyor? Çünkü daha yukarıda az da olsa soğuk ve nemli bir alan varmış.
3- Rüzgar, alçak ve yüksek basınç farkı ile oluşuyorsa ve alçak basıncın ortaya çıkmasının sebebi termal yükselişi ise ve termalin kökü de soğuk havanın sıcak havayı yukarı doğru ittirmesi ise o halde bu sıcak ve nemli hava yukarıda kümülüs yada bir bulut cinsi oluşturmaz mı? O halde rüzgarlı ama bulutsuz bir gün nasıl açıklanır?
4- Güneşten gelen ışınımların, bulut tipleri üzerindeki değişimleri nasıl meydana gelir?
Genelde bulutlardaki su damlacıkları daha çok ışınımı uzun kızılötesi dalga boylarını emerken; kısa morötesi ışığı da geri yansıtırlar. Bulut örtülerinin, güneş ışığının büyük ölçüde kısa dalga boyundaki ışınımları geri yansıtması ve bu süreçte ısınmaması(?) sayesinde gündüzlerin daha serin olmasına ve Dünya'dan yayılan uzun, kızılötesi dalga boyundaki ışınımı emmesi ve bunun bir kısmını yeniden Dünya'ya göndermesi yüzünden gecelerin de ılık geçmesine yol açması bu yüzdenmiş.
Benim anlamadığım birincisi, su damlacıklarının kızılötesi ışınların emmesi veya morötesi ışınlarının geriye yansıtmasındaki olay nasıl gerçekleşir?
İkincisi ise bulut örtüleri, güneşten gelen morötesi dalgalarca ısınmaması nasıl oluyor? Eğer morötesi ışınlar geri yansıyorsa(demek ki su tanecikleriyle etkileşime girmiş) o halde su tanecikleri bu etkileşimde ısı almaz mı(morötesi ışınlarının frekansı gereği), etkilenmez mi?
5- Su buharının bulut olarak yoğunlaşabilmesi ve su moleküllerin yağmuru oluşturacak şekilde büyümesi için, üzerlerinde toplanabilecekleri bir çekirdeğe ihtiyaç duyarlar. Bu çekirdeklere de yoğunlaşma çekirdeği denir.
Su buharının bulut olarak yoğuşması için havada neden bir parçacık/kum tanesi gerekir? Su moleküllerin birleşebilmesi için neden üzerinde birleşebilecekleri bir çekirdeğe ihtiyaç duyarlar? Bunun molekül düzeyinde açıklaması nedir?
Bir de atmosferdeki partikül oranını ve bu partiküllerin hangi maddelerden oluştuğunu nasıl bilebiliriz, bunu anlık gösteren veya belirten bir site benzeri bir şey biliyor musunuz?
6- Atmosferin 50-80 km yüksekliğinde, mezozferde oluşan Noktilusent bulutları nasıl oluşur? Bu bölgenin oldukça kuru olduğunu okudum, o halde bu nem nereden gelmiş olabilir? Acaba atmosferde parçalanmış meteorların buna etkisi var mıdır?
7- Bazı bulutlar konveksiyon yoluyla belli bir yükseklik sırasına göre oluşabilir. Mesela bir kümülüs mediocris, kümülüs kongestus'a, kongestus da giderek kümülonimbus'a dönüşebilir. Görüldüğü gibi buradaki bulut oluşumları aşağı seviyeden yukarı seviyeye doğru yükselir. Fakat bazen bu durum ters işleyebiliyor; sirrüs bulutu, sirrostratüs'e; sirrostratüs, altostratüs'e; altostratüs'de nimbostratüs'e dönüşüyor ve böylece sirrüsten başlayıp nimbostratüs'e dönüşen bir sistem oluşuyor, yani yukarı seviyeden aşağı seviyeye bulut oluşumu.
Bu ters oluşuma sebep olan şeyler nelerdir? Yani sirrüslerin nimbostratüs'e nasıl dönüşür, bu dönüşümde neler olur? Yani soru kısaca sirrüslerin nasıl nimbostratüslere dönüşebildiği?
8- Bulut tohumlamanın insan sağlığı üzerinde olumsuz bir etkisi var mı? Genelde tohumlamada gümüş iyodür kullanılır, bu bileşik insan sağlığı açısından zararlı ise, o halde bu tip tohumlamaların da zararlarından söz edebilir miyiz? Çünkü tohumlama ile birlikte yağan yağmur, bu bileşikle birlikte yeryüzüne iniyor ve karışıyor.
Cevaplarınızı merakla bekliyorum, şimdiden teşekkür ederim.
