Arkadaşlar konuyu tam zamanında açmak istedim konunun ana maddesi Doğu Karadeniz üzerine kurulu. Fön rüzgarının ne olduğunu bilmeyen yoktur sanırım ve etkilerinide. Bu konunun amacı ise resmî bir çalışmanın dökümanlarını paylaşmak ve gerektiği yerlerde yorumlamak olacak işim. Kaynak ise zaten belgelerde yazılı. İyi seyirler...
Doğu Karadeniz kıyılarında fönlü günlerin sayısı ve ortalama uzunlukları
Doğu Karadeniz kıyılarında fönlü günlerin aylara göre dağılışı
Bu tabloda ise fönlü günler ile o ayın ortalama sıcaklıklarının karşılaştırılması yapılıyor. Tabloyu incelediğimizde fönlü gün sayısı arttıkça ortalama sıcaklıkta yükseliyor ve bize o kışın ılık bir kış olduğunu haber veriyormuş gibi görünsede, 1944 yılının şubat ayında 12 kere fön rüzgarlı gün etkili olduğu halde aynı ayın 1941 yılındaki ortalamalarından daha düşük derecelerde kaldığı görülüyor. Bu ise şöyle açıklanabilir; 1944 yılında 12 gün fön etkisinde geçmiş olsa bile fönün etkisinin az olduğu ortada. Bazı fönlerde sıcaklıkların özellikle mart ve nisanda 30 derecelerekadar çıkardığı hatta 2015 ocak ayında 25 dereceler çıkardığı oluyor ancak bazende fön etkisiz kalıyor rüzgarın hızının az olması veya çok güçlü bir yb oluşmaması dağlarda kıyıların ısınmasınıda etkiliyor. Diğer bir gerekçe ise 12 gün ılık geçmiş olabilir ancak diğer günler soğuktur. Ancak şu da var her dağdan esen rüzgara fön denmez. Kayıtlara fön olarak geçmiş olsada geceleri karalar soğuduktan sonra dağ-vadi kuralına göre yüksek kesimlerde daha soğuk olduğundan yb oluşur ve kıyılara doğru taban rüzgarı eser bu ise havayı ısıtmaz aksine ayaza neden olur.
Bu yazıda da okumaya üşenenler için özet geçeyim. Karadeniz'in yarı tropikal havasıyla Akadeniz meyveleri yetiştirdiğini biliriz. Bu ılı havaların tek sebebinin Kafkas Dağları'nın soğuk havayı engellediği görüşüne karşı çıkılmıştır. Bu yazıda fön rzgarını ılıman etkisiyle Karadeiz'in bu havaları yaşadığı vurgulanmaktadır.
Saygılarımla... Gray Cities(Lazanatli)
